PHOTO / પહેલી વાર જોવા મળી સૂર્યના નિચલા ભાગની તસ્વીર, ક્યારેય નહીં જોયો હોય આવો નજારો

• સૌર મંડળમાંથી આવી અદ્ભૂત તસ્વીર
• યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીએ તસ્વીર મોકલી
• સૂરજના નિચલા ભાગની તસ્વીરો આવી સામે

પહેલી વાર સૂરજના નિચલા ભાગ એટલે કે, દક્ષિણ ધ્રુવની તસ્વીર સામે આવી છે. આ તસ્વીરમાં સ્પષ્ટ દેખાઈ છે કે, સૌર લહેરો નિકળી દેખાઈ રહી છે. તેની પરત થઈ રહેલા વિસ્ફોટ દેખાઈ રહ્યો છે. આ તસ્વીર લીધી છે યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીના સોલર ઓર્બિટરે. આ તસ્વીર મળવા પાછળની કહાણી અત્યંત રોચક છે. 

મોટા ભાગે જ્યારે પણ કોઈ ગ્રહ અથવા તારાનો સ્ટડી કરવામાં આવે છે, તો અંતરિક્ષયાનને મોકલવામાં આવે છે, ત્યારે તે તે ગ્રહના ઈક્વેટર એટલે કે ભૂમધ્યરેખાની આજૂબાજૂમાં ચક્કર લગાવે છે, જેના કારણે તે ગ્રહના ધ્રુવોની તસ્વીર નથી મળી શકતી. તેની પાછળ એક કારણ શુક્ર ગ્રહની ગુરુત્વાકર્ષણ શક્તિ પણ હોય છે.

પણ ESAના વૈજ્ઞાનિકોએ શુક્ર ગ્રહના ખેંચાણથી બચવા માટે પોતાના સોલર ઓર્બિટરના ઝુકાવને થોડો વધારે કરી દીધો હતો. હવે સોલર ઓર્બિટરનો ઝૂકાવ સૂરજના ઈક્વેટર લાઈનથી 4.4 ડિગ્રી વધારે છે, જેના કારણે તે નીચે તરફની તસ્વીર લેવામાં સફળ થયા છે. હવે આ ઓર્બિટરનો શુક્ર ગ્રહની નજીકથી નેક્સ્ટ ચક્કર સપ્ટેમ્બરમાં લગાવશે.

સોલાર ઓર્બિટરને સૂર્યની નીચેથી પહોંચવામાં હજુ થોડા વર્ષો લાગશે. જે તસવીર હાલમાં જ રિલીઝ કરવામાં આવી છે તે સોલર ઓર્બિટર દ્વારા 26 માર્ચ 2022ના રોજ લેવામાં આવી હતી. પરંતુ તેના પ્રોસેસિંગ અને અભ્યાસમાં બે મહિના લાગ્યા હતા. આ ચિત્રના અભ્યાસ દરમિયાન, વૈજ્ઞાનિકોએ સૂર્યના ચુંબકીય ક્ષેત્રનો અભ્યાસ કર્યો. આ સાથે સોલાર સાયકલ એટલે કે સોલાર સાયકલ વિશે માહિતી જમા કરવામાં આવી છે.

સૌર ચક્ર 11 વર્ષનું છે. એટલે કે 11 વર્ષ સુધી સૂર્ય મંદ રહે છે. તેમાં કોઈ વિસ્ફોટ નથી. આને સૌર લઘુત્તમ કહેવામાં આવે છે. વર્ષ 2019 સુધી આ સ્થિતિ હતી. ત્યારથી તે સોલાર મેક્સિમમ હેઠળ આવી ગયું છે. એટલે કે અત્યારે સૂર્યમાં સતત વિસ્ફોટ થઈ રહ્યા છે. સૌર તરંગો બહાર આવી રહ્યા છે. સૌર તોફાન પૃથ્વી તરફ આવી રહ્યા છે.

ESAનું સોલાર ઓર્બિટર ફેબ્રુઆરી 2025માં શુક્રની પરિક્રમા કરશે. ત્યારબાદ તેની ભ્રમણકક્ષામાં 17 ડિગ્રીનો વધારો કરવામાં આવશે. ડિસેમ્બર 2026માં તેને વધારીને 24 ડિગ્રી કરવામાં આવશે. પછી સૂર્યના ધ્રુવીય પ્રદેશોનું સાચું ચિત્ર ઉપલબ્ધ થશે. ESAના સોલાર ઓર્બિટરના પ્રોજેક્ટ સાયન્ટિસ્ટ ડેનિયલ મુલરે કહ્યું કે, અમને મળેલી તસવીરથી અમે ખૂબ જ ઉત્સાહિત છીએ. અમારી પાસે ઘણો ડેટા છે. જેની હજુ કાર્યવાહી ચાલી રહી છે.

ડેનિયલ મુલરે કહ્યું કે, આ આ મિશનની શરૂઆત છે. આગામી થોડા વર્ષોમાં યોગ્ય વસ્તુઓ થશે. હું અને મારી ટીમ ખૂબ જ વ્યસ્ત રહીશું. આપણે હજી સૂર્યના ધ્રુવના તળિયે પહોંચ્યા નથી. અત્યારે આપણને જે ચિત્ર મળ્યું છે, તેમાં પ્લાઝમા સૂર્યના નીચેના ભાગમાંથી 25 હજાર કિલોમીટરની ઉંચાઈ સુધી બહાર આવી રહ્યું છે. તે માત્ર દરેક દિશામાં છે. તેથી જ તમને તસવીરમાં ફુવારો જેવો નજારો જોવા મળશે.

ડેનિયલે કહ્યું કે, જ્યારે આપણે સૂર્યની સૌથી નજીક એટલે કે ધ્રુવોની નજીક પહોંચીશું, ત્યારે ઓર્બિટરનું અંતર 4.79 મિલિયન કિલોમીટર હશે. આટલા અંતરે પણ તાપમાન 500 ડિગ્રી સેલ્સિયસ રહેશે. આ એટલું તાપમાન છે કે, સોલર ઓર્બિટરને નુકસાન થઈ શકે છે. ઉપકરણને અંદર રાખો તે ઉકાળી શકે છે. આ સોલાર ઓર્બિટર યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસાના સહયોગથી બનાવવામાં આવ્યું છે.