આખરે ચંદ્રયાન 2ની સાથે શું થયું અને વિક્રમ કેવી રીતે રસ્તો ભટક્યું. આ પર વૈજ્ઞાનિકો તપાસ કરી રહ્યા છે. શરૂઆતમાં ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું હતું કે ઓછા થ્રસ્ટના કારણે આવું બન્યું હશે પણ હવે સમજાયું છે કે વધારે થ્રસ્ટના કારણે આવું થયું છે.
વિક્રમના લેન્ડિંગની થોડી મિનિટો પહેલાં જ ઈસરોના મિશન કંટ્રોલમાં સન્નાટો છવાયો હતો. થોડી વાર પહેલાં સુધી મિશન કંટ્રોલના આનંદદાયક માહોલની સ્થિતિ મજબૂત બની રહી હતી અને મિશનને સફળતા મળવામાં થોડી જ વાર હતી. છેલ્લી મિનિટે એવું શું થયું કે વિક્રમ ચંદ્રને મળી શક્યું નહીં. આ સમયે વિચારતા જાણવા મળ્યું છે કે આ સ્થિતિ થ્રસ્ટના કારણે જન્મી હતી.
પહેલાં થયું કે ઓછા થ્રસ્ટના કારણે આવું થયું હશે પરંતુ પ્રાથમિક વિશ્લેષણથી લાગી રહ્યું છે કે વધારે થ્રસ્ટના કારણે આ સ્થિતિ આવી છે.
થ્રસ્ટર શું હોય છે?
એક થ્રસ્ટર કોઈ અંતરિક્ષયાનમાં લાગેલું એક નાનુ રોકેટ એન્જિન હોય છે. તેની મદદથી સ્પેસક્રાફ્ટના ઉડ્યન માર્ગમાં બદલાવ કરી શકાય છે. તેની ઉંચાઈ પણ વધારે અને ઓછી કરી શકાય છે.
ઈસરોએ કહ્યું છે કે હાલમાં ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. પણ વૈજ્ઞાનિકોએ જણાવ્યું કે વિક્રમના લેગ્સને રફબ્રેકિંગના સમયે હોરિઝોન્ટલમાં રહેવાનું હતું અને ફાઈન બ્રેકિંગ પહેલાં લેન્ડિંગ સરફેસ પર વર્ટિકલ લાવવાનું હતું. આ સમયે થ્રસ્ટ પહેલાંથી વધી ગયું અને વિક્રમ રસ્તો ભટકી ગયું. આનું કારણ એ છે કે જ્યારે તેની ફાસ્ટ રફ્તાર પર અચાનક બ્રેક લગાવવામાં આવી તો તેનું બેલેન્સ બગડી જાય છે.
ચંદ્રથી 30 કિલોમીટરના અંતરે પોતાની કક્ષાથી નીચે ઉતરતી સમયે વિક્રમે 10 મિનિટ સુધી રફબ્રેકિંગ મેળવી હતી. તેનો વેગ 1680 મીટર પ્રતિ સેકંડથી 146 મીટર પ્રતિ સેકંડ થયો હતો. ઈસરોના ટેલીમેટ્રી, ટ્રેકિંગ એન્ડ કમાંડ નેટવર્ક કેન્દ્રની સ્ક્રીન પર જોવા મળ્યું કે વિક્રમ પોતાના માર્ગથી હટી ગયું હતું. ત્યારબાદ સંપર્ક તૂટી ગયો. લેન્ડર આરામથી નીચે ઉતરી રહ્યું હતું અને નિયમિત અંતરે આનંદ અનુભવાઈ રહ્યો હતો. લેન્ડરે સફળતાપૂર્વક રફબ્રેકિંગને પૂરું કર્યું અને સારી ગતિથી આગળ વધ્યું હતું.