ચૂંટણી બોન્ડ સ્કીમ અમલી બન્યાં બાદ રાજકીય પક્ષોને પૈસાની કદી ખોટ પડી હોય તેમ લાગતું નથી. અત્યાર સુધીમાં એસબીઆઈએ 10,791 કરોડના ચૂંટણી બોન્ડ વેચ્યાં છે.
2018ની સાલમાં સરકારે શરુ કરી ચૂંટણી બોન્ડની યોજના
કોઈ પણ વ્યક્તિ કે કંપની એસબીઆઈમાંથી ખરીદી શકે ચૂંટણી બોન્ડ
પસંદગીના રાજકીય પક્ષને દાનમાં આપી શકે ચૂંટણી બોન્ડ
રાજકીય પક્ષો ચૂંટણી બોન્ડને બેન્કમાં જઈને વટાવી શકે છે
2018ની સાલમાં શરુ કરવામાં આવેલી ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ્સને કારણે રાજકીય પક્ષોને પૈસાનો તડાકો પડ્યો છે. રાજકીય પક્ષો ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ્સને વટાવીને રોકડા રળી રહ્યાં છે. એક આરટીઆઈ અરજીમાં એસબીઆઈ દ્વારા એવો જવાબ આપવામાંઆવ્યો છે કે યોજનાની શરૂઆતથી અત્યાર સુધીમાં વેચાયેલા તમામ ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ્સમાંથી લગભગ 65 ટકા સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાની મુંબઇ, કોલકાતા અને હૈદરાબાદ શાખાઓમાં વેચવામાં આવ્યા હતા પરંતુ આ સમયગાળા દરમિયાન બંધ કરવામાં આવેલા કુલ બોન્ડ્સના 62 ટકા નવી દિલ્હી શાખામાં હતા.
10,791 કરોડના ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ વેચાયા
માર્ચ 2018માં પ્રથમ હપ્તાનું વેચાણ થયું ત્યારથી અત્યાર સુધીમાં એસબીઆઈની 17 શાખાઓમાં 10,791.47 કરોડ રૂપિયાના ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ વેચાયા હતા જેમાં મુંબઈમાં 2,742.12 કરોડ, કોલકાતામાં 2387 કરોડ અને હૈદરાબાદમાં 1885 કરોડના બોન્ડ વેચાયા હતા. દિલ્હીની શાખાએ 1519 કરોડના ઇલેક્ટોરલ બોન્ડનું વેચાણ કર્યું હતું, પરંતુ તેમાં મોટા ભાગના બોન્ડ્સના રોકડા કરી લેવાયા હતા. ત્યાર બાદ હૈદરાબાદની બેન્ક શાખાએ 1384 કરોડ અને કોલકાતાની બેન્કે 1012 કરોડના ચૂંટણી બોન્ડનું વેચાણ કર્યું હતું.
એસબીઆઈની 14 પ્રાદેશિક શાખાઓમાં બોન્ડને એન્કેશ કરાયા
અત્યાર સુધીમાં એસબીઆઈની 14 પ્રાદેશિક શાખાઓમાં બોન્ડને એન્કેશ કરવામાં આવ્યા છે. એસબીઆઇના ડેટા અનુસાર, બંને શાખાઓમાં શૂન્ય વેચાણ જોવા મળ્યું હોવા છતાં, શ્રીનગર અને ગંગટોક શાખાઓમાં અનુક્રમે રૂ. 50 લાખ અને રૂ. 2.50 કરોડના બોન્ડ્સ એન્કેશ કરવામાં આવ્યા હતા.
ચૂંટણી બોન્ડની યોજના વધુ એક વર્ષ માટે લંબાવાઈ
માર્ચ 2018માં શરૂ થયેલી ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ સ્કીમમાં તાજેતરમાં જ કેન્દ્રીય નાણાં મંત્રાલય દ્વારા સુધારો કરીને એક વર્ષમાં લાંબા ગાળા માટે વેચાણની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. 7 નવેમ્બરના સુધારા મુજબ, સરકાર વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ સાથે કોઈપણ વર્ષમાં વધારાના 15 દિવસના વેચાણની સૂચના આપી શકે છે.
શું છે ચૂંટણી બોન્ડ
ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ એક પ્રોમિસરી નોટ જેવું છે, જે કોઈ પણ ભારતીય નાગરિક અથવા કંપની સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની પસંદગીની શાખાઓમાંથી ખરીદી શકે છે. આ બોન્ડ્સ નાગરિકો અથવા કોર્પોરેટરો દ્વારા તેમની પસંદગીના કોઈપણ રાજકીય પક્ષને દાનમાં આપી શકાય છે. બોન્ડ્સ એ બેંક નોટ્સ જેવા જ છે જે માંગ પર કેરિયર્સને ચૂકવવાપાત્ર હોય છે અને વ્યાજ મુક્ત હોય છે. કોઈ વ્યક્તિ અથવા પક્ષ આ બોન્ડ્સને ડિજિટલ રૂપે અથવા ચેક દ્વારા ખરીદી શકે છે.