અમેરિકાની બે એજન્સીએ બુધવારે માહિતી આપતા જણાવ્યું હતું કે આ દાયકો ઇતિહાસનો સૌથી ગરમ 10 વર્ષ રહ્યા છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે આ માનવ સર્જિત જળ વાયુ પરિવર્તન એટલે કે ક્લાઈમેટ ચેન્જનો કોઈ અંત દેખાઈ રહ્યો નથી.
આ દાયકામાં 10માંથી 8 વર્ષો ઇતિહાસના સૌથી ગરમ વર્ષો
આપણે ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ આવ્યા બાદ પૃથ્વીનું તાપમાન 1.2 C વધારી ચુક્યા છે
હજુ તો ફક્ત શરૂઆત છે, આનાથી વધુ ખરાબ પરિણામો આપણે ભોગવવાના છે. આ દાયકાએ અનેક જંગલના દાવાનળ, હિમ પીગળવાની ઘટનાઓ અને ગરમીના વિક્રમો તૂટતાં જોયા છે. આ તમામ ઘટનાઓ માટે માનવ પ્રવૃત્તિઓ જવાબદાર છે.
માનવ ઈતિહાસની સૌથી ગરમ પૃથ્વી
વૈજ્ઞાનિકોના મતે છેલ્લે Holocene સમય દરમિયાન પૃથ્વીનું તાપમાન આટલું વધારે હતું. અર્થાત 11,500 વર્ષમાં એટલે કે માનવ સંસ્કૃતિની શરૂઆત થઇ ત્યાર થી પૃથ્વી આટલી 'ગરમ' ક્યારેય નથી નોંધાઈ.
2010ના દાયકામાં પૃથ્વીનું સરેરાશ તાપમાન 14.7 C હતું જે 20મી સદીના તાપમાન કરતા 0.8 C વધુ છે. આ દાયકામાં 10માંથી 8 વર્ષો ઇતિહાસના સૌથી ગરમ વર્ષો રહ્યા હતા.
NASAની ગણતરી મુજબ તાપમાનની ગણતરી શરુ થઇ તેના 140 વર્ષના ઇતિહાસમાં 2019નું વર્ષ બીજું સૌથી ગરમ વર્ષ રહ્યું હતું. વૈજ્ઞાનિકોએ ચેતવણી આપી છે કે આગામી વર્ષો આનાથી પણ વધુ ગરમ હોવાની શક્યતા છે જે અત્યારના ગરમીના વિક્રમો તોડી નાખશે.
આ નહિ બદલીએ તો ઘટનાઓ વધ્યા જ કરશે
વૈજ્ઞાનિકોના મતે જ્યાં સુધી આપણે કોલસો, ક્રૂડતેલ અને ગેસના દહનથી પેદા થતા ગ્રીન હાઉસ વાયુઓનું ઉત્સર્જન નહિ અટકાવીએ ત્યાં સુધી આ ઘટનાઓ વધ્યા જ કરશે. પર્યાવરણના સંદર્ભમાં ઓસ્ટ્રેલિયાની આગ સાથે આપણે 2020ની ખૂબ ખરાબ શરૂઆત કરી છે.
આપણે ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ આવ્યા બાદ પૃથ્વીનું તાપમાન 1.2 C વધારી ચુક્યા છે. 2015ની પેરિસ ક્લાઈમેટ ચેન્જ ટ્રીટીમાં આપણે 1.5 C થી વધુ તાપમાન ન વધારવાનો સંકલ્પ કર્યો હતો. હાલના આંકડા જોતા આ વાયદો પૂરો થઇ શકે તેવી કોઈ જ શક્યતા દેખાતી નથી.
દાયકાના આંકડાઓ વર્ષના તાપમાનના આંકડા કરતા પરિસ્થિતિને વધુ સ્પષ્ટ કરી રહ્યા છે. આ દાયકામાં અલ નિનોની અસરોને ગ્લોબલ વોર્મિંગ સાથે સાંકળી શકાય છે. આ આંકડાઓ પરથી સ્પષ્ટ થયું છે કે આ એક લિંક બની રહી છે. 2010નો દાયકો 2000ના દાયકાથી વધુ ગરમ હતો. 2000નો દાયકો 1990ના દાયકાથી વધુ ગરમ હતો.
ઉતરોત્તર ઓછો ને ઓછો બરફ જામતો જાય છે
2019માં યુરોપ, એશિયા, ઓસ્ટ્રેલિયા, આફ્રિકા અને સાઉથ અમેરિકામાં ગરમીના નવા વિક્રમ સ્થપાયા છે. સૌથી આશ્ચર્યજનક સ્થિતિ અલાસ્કામાં છે. અમેરિકાના સૌથી ઠંડા રાજ્યમાં સરેરાશ કરતા 6.2 F વધુ ગરમી નોંધાઈ હતી અને તેના ઇતિહાસમાં પહેલી વખત વાર્ષિક તાપમાન બરફ જમાવવા માટેના તાપમાન કરતા વધુ રહ્યું હતું.
પૃથ્વીના ઉત્તર અને દક્ષિણ ધ્રુવ આર્કટિક અને ઍન્ટાર્કટિકામાં 40 વર્ષનો સૌથી ઓછો બરફ જામ્યો છે.
અમેરિકામાં આ વર્ષે 14 કુદરતી આપત્તિઓ આવી જેમાં તોતિંગ 1 અબજ ડોલરથી વધુનું નુકશાન અમેરિકાએ વેઠવું પડ્યું.
વિશ્વ ઉપર આ ફેરફારોના વરવા પરિણામો જોવા હોય તો તેની ઝલક ઓસ્ટ્રેલિયાની આગના કારણે થયેલા નુકશાન વડે જોઈ શકાય છે. વિશ્વભરમાં થઇ આવી રહેલા હીટ વેવ, બરફની ચાદરો પીગળવી, દરિયાની સપાટીમાં વધારો, પૂર, ચક્રવાતી તોફાનો વગેરે તમામ ઘટનાઓ માટે માનવ સર્જિત ગ્લોબલ વોર્મિંગ જવાબદાર છે.
આવી વધી રહેલી ગરમીમાં એ નોંધવાલાયક છે કે વિશ્વમાં કરોડો લોકો પાસે ગરમી દૂર કરવા માટે AC, કુલર જેવી સગવડો નથી. આ લોકો ગરમીમાં ગંભીર રીતે માંદા પડી શકે છે અને એક સ્તરની ગરમી પછી તો મોતને ભેટી શકે છે. પૃથ્વીને તાવ આવ્યો છે અને આ તેના લક્ષણો છે.