ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકાર અને RBIના પ્રયત્નોનું આખરે પરિણામ મળી રહ્યું છે તેમ લાગી રહ્યું છે.
RBIના નવા ડેટા મુજબ, 5 વર્ષમાં ડિજિટલ પેમેન્ટમાં લગભગ છ ગણો વધારો થયો છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઓ ઓનલાઇન ટ્રાંસેક્શન ફીમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. યુવાનોમાં સ્માર્ટફોન અને ડિજિટલ ટ્રાંસેક્શનનો ઉપયોગ સતત વધતો જોવા મળી રહ્યો છે.
કેન્દ્રીય બેંકના ડેટા પ્રમાણે વર્ષ 2015-16થી 2019-20 વચ્ચે ડિજિટલ પેમેન્ટ ઝડપથી વધ્યું છે. ડિજિટલ પેમેન્ટની સંખ્યા માર્ચ 2016માં 593.61 કરોડથી વધીને માર્ચ 2020 સુધીમાં 3434.56 કરોડ થઈ ગઈ છે જે પાંચ વર્ષમાં લગભગ 5.8 ગણું વધ્યું છે.
આ સમયગાળા દરમિયાન ડિજિટલ ટ્રાંસેક્શનનું મૂલ્ય 15.2 ટકા વાર્ષિક ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ સાથે 920.38 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધીને 1,623.05 લાખ કરોડ રૂપિયા થયું છે.
ગયા નાણાકીય વર્ષમાં સૌથી મોટો ઉછાળો
RBIના ડેટા અનુસાર, વર્ષ 2019-20માં ટ્રાંસેક્શનમાં મોટો ઉછાળો જોવા મળ્યો છે. ટ્રાંસેક્શનની સંખ્યા ઝડપથી વધી 3,434.56 કરોડ થઈ ગઈ હતી, જોકે આ સમયગાળામાં કુલ મૂલ્યમાં થોડો ઘટાડો થયો હતો. મૂલ્ય પ્રમાણે આંકડો રૂપિયા 1,623 લાખ કરોડ જેટલો રહ્યો હતો.
ડિજિટલ ટ્રાંસેક્શન ઉપર ફી ઘટવાને મોટો લાભ થયો
કોરોના વાયરસ મહામારી અને લોકડાઉન દરમિયાન પણ ડિજિટલ વ્યવહારો ઝડપથી વધ્યા છે. જો કે, ચાલુ નાણાકીય વર્ષના આંકડા હજી ઉપલબ્ધ નથી. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી RBIએ ડિજિટલ વ્યવહારો પરની ફીમાં ભારે ઘટાડો કર્યો છે, NEFTની સુવિધા 24 કલાક ઉપલબ્ધ કરાઈ છે. RTGSને 24 કલાક બનાવવાની પણ તૈયારી ચાલી રહી છે.