પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ આપણા પર્યાવરણને ઝડપથી નુકસાન પહોંચાડી રહ્યું છે. એમાંય ખાસ કરીને વેસ્ટમાંથી બનાવવામાં આવતા પ્લાસ્ટિક પર્યાવરણ માટે વધુ ખતરનાક છે. આમ પણ પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ આજે સમગ્ર વિશ્વ માટે એક ચિંતાનો વિષય બની ગયો છે.
પ્લાસ્ટિકની થેલીઓ, વાસણો, ફર્નિચરના વધતા જતા ઉપયોગથી પ્લાસ્ટિક કચરાનું પ્રમાણ પણ ગંભીરપણે વધી ગયું છે અને તેના કારણે પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ હવે માઝા મૂકી રહ્યું છે. હવે સમય પાકી ગયો છે કે આ સમસ્યાને ગંભીરતાથી લેવામાં આવે અને પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ નાબૂદ કરવાની દિશામાં યુદ્ધના ધોરણે પગલાં લેવામાં આવે.
તાજેતરમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ આગામી ર ઓકટોબરથી પ્લાસ્ટિક વિરુદ્ધ અભિયાન શરૂ કરવા માટે એક સંદેશ આપ્યો છે. એટલું જ નહીં તાજેતરમાં તેમણે જી-૭ સમિટમાં પણ સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો. મોદીએ સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકને નાબૂદ કરવા, જળ સંરક્ષણ, સૌર ઊર્જા, ફૂલ-છોડ અને જીવજંતુુઓના સંરક્ષણની દિશામાં ભારતના વ્યાપક પ્રયાસોનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણ વિરુદ્ધ જોરશોરથી અભિયાન શરૂ કરવા માટે કરેલી હાકલથી પર્યાવરણ પ્રેમીઓ ખુશ થયા છે. પર્યાવરણ પ્રેમીઓનું કહેવું છે કે પીએમ મોદીએ સમયથી માગને વાચા આપી છે.
આ અગાઉ પણ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ દેશના સ્વાતંત્ર્ય દિન ૧પ ઓગસ્ટે લાલ કિલ્લાના બુરજ પરથી પ્લાસ્ટિક વિરુદ્ધ અભિયાન છેડવાની આવશ્યકતા અંગે વાત કરી હતી. પીએમ મોદીના આ સંદેશથી એક વાત સ્પષ્ટ થઇ ગઇ છે કે હવે તેઓ પ્લાસ્ટિક વિરુદ્ધ અભિયાનને જન આંદોલનનું સ્વરૂપ આપવા માગે છે.
પીએમ મોદીના સંદેશને સૌ પ્રજાજનોએ ખરા અર્થમાં ચરિતાર્થ કરવો જોઇએ. આમ કોઇ પણ આંદોલન કે અભિયાનની સફળતા હંમેશાં જન ભાગીદારી પર જ નિર્ભર હોય છે. સ્વચ્છ ભારતને એક નવો આયામ આપવા પ્લાસ્ટિક કચરાથી મુક્તિનું અભિયાન ત્યારે જ સફળ રહેશે જ્યારે સામાન્ય લોકો તેમાં યથાશકિત અને યથાસંભવ સહયોગ આપવા આગળ આવશે.
દરેક વ્યક્તિએ એક વાત સમજી લેવાની જરૂર છે કે રોજબરોજના જીવનમાં પ્લાસ્ટિકનો આવશ્યકતા કરતાં વધુ ઉપયોગ પર્યાવરણ માટે એક ગંભીર સમસ્યા બની ગયો છે. પ્લાસ્ટિકનો કચરો પર્યાવરણ માટે એક મોટું સંકટ બની ગયો છે, કારણ કે તેનો નાશ થતાં સેંકડો વર્ષ લાગે છે. આ સંકટ એટલી હદે ગંભીર સ્વરૂપ પકડી રહ્યું છે કે સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ સંપૂર્ણપણે બંધ કરી દેવાની નોબત આવી શકે છે.
સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક અથવા ડિસ્પોઝલ પ્લાસ્ટિક એવું હોય છે કે જેનો આપણે ફેંકતાં પહેલાં માત્ર એક જ વાર ઉપયોગ કરતા હોઇએ છીએ. સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકની વાત કરીએ તો આપણે તેનો પ્લાસ્ટિક બેગ, સ્ટ્રો, કોફી સ્ટીરર, સોડા અને પાણીની બોટલ સ્વરૂપે ઉપયોગ કરીએ છીએ.
પ્લાસ્ટિક ફ્રી ચેલેન્જના એક અભ્યાસ અનુસાર દુનિયાભરમાં દર વર્ષે ૩૦૦ મિલિયન ટન પ્લાસ્ટિક પ્રોડયૂસ થાય છે. જેમાંથી પ૦ ટકા ડિસ્પોઝેબલ પ્લાસ્ટિક હોય છે. દુનિયાભરમાં માત્ર ૧૦થી ૧૩ ટકા પ્લાસ્ટિકને જ રિસાઇકલ કરવામાં આવે છે.
આમ પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણના ગંભીર ખતરાને જોતાં આપણે સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકને રોકવાના મિશનમાં સૌએ સપોર્ટ કરવો જોઇએ અને તેની શરૂઆત આપણા દ્વારા જ થવી જોઇએ. સૌ પહેલાં આપણે જ સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ બંધ કરવો જોઇએ. જો આપણે પહેલ કરીશું તો જ વ્યાપક સ્તરે પ્લાસ્ટિક મુક્તિ અભિયાનને સફળતા મળશે.