બ્રિટનથી દુનિયાભરમાં ફેલાયેલા કોરોનાના નવા સ્ટ્રેન વીયૂઆઈ-2020 12/ 01 પર રસીની અસરદાર હોવાની વૈજ્ઞાનિક પુષ્ટિ કરી ચૂક્યા છે. આનાથી ઉલટુ દક્ષિણ આફ્રીકામાં મળેલા સ્ટ્રેન 501 વીયુ અને 484 કે ની વિરુદ્ધ રસીની અસરની ખરાઈ નથી થઈ રહી. વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે વાયરસ જ્યારે પોતાના પ્રોટીનની સંરચનામાં ફેરફાર કરે છે તો શરીરમાં રસી લગાવ્યા બાદ તેને ઓળખી નથી શકતી. આ કારણે કોરોનાનુ નવા સ્ટ્રેનમાં સંક્રમણનો ખતરો હોઈ શકે છે.
જેના કારણે રસી તેની વિરુદ્ધ બેઅસર થઈ શકે
વધારે સંક્રમક સ્ટ્રેન રસી માટે સંકટ
નવા સ્ટ્રેને પોતાના પ્રોટીનમાં બદલાવ કર્યો
ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટીના વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિક વન મેડિસિન વિભાગના પ્રોફેસર સર જોન બેલ જણાવે છે કે કોરોના રસી શરીરની રોગ પ્રતિકારક તંત્રનો પૈથોજનથી લડવા માટે પ્રશિક્ષિત કરે છે. રસી એન્ટીબોર્ડીઝ પ્રોટિન બનાવે છે અને તેના સંરક્ષિત કરે છે જેનાથી ભવિષ્યમાં તે પ્રકારના વાયરસના સંપર્કમાં આવવા પર તેની સામે લડાઈ શરુ કરી શકે છે.
આ સ્ટ્રેને પોતાના પ્રોટીનમાં બદલાવ કર્યો
જો વાયરસના મ્યૂટેશન કરી લીધું તો રસી પ્રોટીનને ઓળખી નહીં શકે અને વ્યક્તિ ફરી સંક્રમિત થઈ જશે. તેવામાં દક્ષિણ આફ્રીકન સ્ટ્રેનની ઝપેટમાં આવવનારા પર રસીની અસર મુશ્કેલ લાગી રહી છે. કેમ કે વાયરસના આ સ્ટ્રેને પોતાના પ્રોટીનમાં બદલાવ કર્યો છે.
વધારે સંક્રમક સ્ટ્રેન રસી માટે સંકટ
પ્રોફેસર જોને જણાવ્યું કે વાયરસના દક્ષિણ આફ્રીકન સ્ટ્રેનને પ્રોટીનમાં ફેરફાર ચિંતાજનક છે. રસી બ્રિટેનના સ્ટ્રેનની વિરુદ્ધ કામ કરશે પરંતુ દક્ષિણ આફ્રિકી સ્ટ્રેનની વિરુદ્ધ શું કરશે. આ અંગે કંઈ પર કહી શકાય નહીં. તેને લઈને સવાલ જ્યાંનો ત્યાં જ ઉભો છે. અનેક વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે નાઈજિરિયામાં કેટલાક આવા જ સ્ટ્રેન છે જે વધારે સંક્રમક છે.
જેના કારણે રસી તેની વિરુદ્ધ બેઅસર થઈ શકે
પ્રોફેસર જોનનું સ્પષ્ટ કહેવું છે કે સશક્ય છે કે દક્ષિણ આફ્રીકન સ્ટ્રેનની વિરુદ્ધ રસી બેઅસર થઈ જશે. વાયરસના દક્ષિણ આફ્રીકી સ્ટ્રેન બ્રિટેનના કેન્ટમાં મળેલા સ્ટ્રેનથી વધારે ચિંતાજનક છે. તેવું એટલા માટે કેમ કે બ્રિટનમાં આના 2 મામલા મળ્યા છે અને જોવા મળ્યું છે કે વાયરસએ પોતાના પ્રોટીન સંરચનામાં ઘણો ફેરફાર કર્યો છે જેના કારણે રસી તેની વિરુદ્ધ બેઅસર થઈ શકે છે. પ્રો.જોનની ઓક્સફોર્ડ- એસ્ટ્રાજેનેકા રસીને તૈયાર કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા રહી છે. ઉલ્લેખનીય છે કે યુનિવર્સિટી ઓફ રિડિંગના સેલ્યૂલર માઈક્રોબાયોલોજિસ્ટ ડો. સાઈમન ક્લાર્કનું કહેવું છે કે દક્ષિણ આફ્રીકાના સ્ટ્રેનમાં 3 જીન છે જેમાંથી નવા સ્ટ્રેનને ઓળખવા ખૂબ મુશ્કેલ છે.