અમદાવાદ સહિત રાજ્યભરમાં કોરોના મહામારીએ હાહાકાર ફેલાવ્યો છે ત્યારે રાજ્ય સરકારે પ્રધાનો અને ધારાસભ્યોના પગારમાં એક વર્ષ સુધી ૩૦ ટકા કાપ મૂકયો છે. આના પગલે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનમાં કોરોના સામે જંગ લડવા કોર્પોરેટરોના વાર્ષિક બજેટમાં કાપ મૂકવાની ફરીથી ચર્ચા ઊઠી છે. જોકે હાલના તબક્કે ચૂંટણીનું વર્ષ હોઇ શાસકો કાપ મૂકવાના મૂડમાં નથી.
રાજ્ય સરકારે પ્રધાનો અને ધારાસભ્યોના પગારમાં એક વર્ષ સુધી ૩૦ ટકાનો કાપ મૂકીને રૂ.૬.ર૭ કરોડની બચત કરવાનો મહત્ત્વનો નિર્ણય લીધો છે. કોરોના મહામારીને કારણે સરકારી ખર્ચમાં વધારો થયો હોઇ આ રકમ કોરોના સામેની લડાઇમાં ઉપયોગમાં લેવાશે. આ પગાર કાપ આગામી એપ્રિલ, ર૦ર૧ સુધી અમલમાં રહેશે.
ગુજરાતમાં કોરોનાના કેસ અને મોતના મામલે અમદાવાદ સૌથી વધુ પ્રભાવિત
જ્યારે ગુજરાતમાં કોરોનાના કેસ અને મોતના મામલે અમદાવાદ સૌથી વધુ પ્રભાવિત છે. અમદાવાદ મ્યુનિ. કોર્પોરેશન કોરોનાને કારણે આવકના મામલે સદ્ધર રહ્યું નથી. કોરોનાની પહેલાં અમદાવાદ કોર્પોરેશન રાજ્યનાં આઠેય કોર્પોરેશનમાં સૌથી સદ્ધર કોર્પોરેશન તરીકેનું મોભાદાર સ્થાન ધરાવતું હતું. પરંતુ કોરોનાનું ગ્રહણ લાગતાં ગત તા.૧ ઓગસ્ટે મ્યુનિ. કોર્પોરેશનના ઇતિહાસમાં પહેલીવાર તંત્ર દ્વારા ‘ફોર્સ મેજર’ જાહેર કરાયું છે. નાણાંને અભાવે વહીવટી તંત્ર દ્વારા એકી ઝાટકે રૂ.૧ર૦૦ કરોડનાં વિકાસ કામોને સ્થગિત કરી દેવાયાં હતાં. વહીવટી તંત્રની આર્થિક સ્થિતિ બગડતાં હવે જનસુખાકારીનાં કામનેે જ પ્રાથમિકતા અપાશે. તમામ ખાતાંના વડા લોકોપયોગી પ્રોજેકટની યાદી તૈયાર કરી રહ્યા છે.
કોરોના વોરિયર્સને કોઇ સહાય પૂરી પડાઇ નથી
આવા વિષમ સંજોગોમાં શહેરના નગરસેવક એટલે કે કોર્પોરેટરોએ ફકત માર્ચ મહિનાનાં પગાર-ભથ્થાંને કોરોના ફંડમાં ફાળવ્યા છે. દર મહિને રૂ.૧૪,પ૦૦ માનદ વેતન, મિટિંગ દીઠ રૂ.પ૦૦નું ભથ્થું, મોંઘાંદાટ લેપટોપ, મોબાઇલ ફોનની સુવિધા મેળવતા શહેરના ૧૯ર કોર્પોરેટર પૈકી આર્થિક દૃષ્ટિએ બે પાંદડે એક પણ કોર્પોરેટરે વધારાના એક મહિનાનો પગાર-ભથ્થાં કોરોના સામેના જંગમાં આપ્યો નથી. મેયર ફંડમાં પણ સાત-આઠ લાખ રૂપિયા હોવા છતાં તેમાંથી પણ કોરોના વોરિયર્સને કોઇ સહાય પૂરી પડાઇ નથી.
બીજી તરફ મેયરને રૂ.બે કરોડ, ડેપ્યુટી મેયર અને સ્ટેન્ડિંગ કમિટીના ચેરમેનને રૂ.દોઢ-દોઢ કરોડ, પક્ષ નેતા-વિપક્ષના નેતા અને શાસક પક્ષના નેતાને રૂ.પ૦-પ૦ લાખ મળીને દર વર્ષે રૂ.૬.પ૦ કરોડનું સ્પેશિયલ બજેટ ફાળવાયું છે. જે રકમ પ્રધાનો-ધારાસભ્યોનાં ૩૦ ટકા પગાર કાપથી પણ વધુ છે. જ્યારે તમામ નીચલી કમિટીના ચેરમેન અને ડેપ્યુટી ચેરમેનને પણ ચાલુ નાણાકીય વર્ષ ર૦ર૦-ર૧થી સ્પેશિયલ બજેટ ફાળવવા રૂ.૧.૬પ કરોડની વિશેષ જોગવાઇ કરાઇ છે. જેના કારણે હવે ચેરમેનને વાર્ષિક રૂ.ર૦ લાખ અને ડેપ્યુટી ચેરમેનને રૂ.૧૦ લાખ ખર્ચ કરવાની મંજૂરી મળી છે.
કોર્પોરેટરનાં વાર્ષિક બજેટમાં વધારો કરાયો
આગામી નવેમ્બર ર૦ર૦માં મ્યુનિ. કોર્પોરેશનની સામાન્ય ચૂંટણી હોઇ શાસક ભાજપ પક્ષ દ્વારા આવો ચૂંટણીલક્ષી નિર્ણય લેવાયો છે. આમ તો શાસક પક્ષના રૂ.૯૬૮પ કરોડનાં ચાલુ નાણાકીય વર્ષનાં જંબો બજેટમાં આગામી ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને કોર્પોરેટરનાં વાર્ષિક બજેટમાં કમિશનરના રૂ.૧૭ લાખની રકમમાં રૂ.૧૩ લાખનો જંગી વધારો કરીને વાર્ષિક બજેટ રૂ.૩૦ લાખનું કરી દેવાયું છે. આ માટે બજેટમાં રૂ.ર૪.૯૬ કરોડની વિશેષ જોગવાઇ કરાઇ છે.
આમ મેયર સહિતના ટોચના હોદ્દેદારોનું રૂ.૬.પ૦ કરોડનું બજેટ નીચલી કમિટીના હોદ્દેદારોનું રૂ.૧.૬પ કરોડનું બજેટ અને કોર્પોરેટરોનું રૂ.પ૭.૬૦ કરોડનું બજેટ મળીને કુલ વાર્ષિક બજેટ રૂ.૬પ.૭પ ટકા જેટલું થાય છે. એટલે જો આમાં ૩૦ ટકાનો કાપ મુકાય તો તંત્રને કોરોના સામે લડત આપવા આશરે રૂ.૧૯.૭ર કરોડ જેટલી રકમ મળી શકે તેમ છે.
જોકે સામાન્ય ચૂંટણી આડે ગણતરીના ત્રણ મહિના બાકી હોઇ શાસક ભાજપ પક્ષ કોર્પોરેટરના બજેટમાં કાપ મૂકવામાં ખચકાટ અનુભવે છે. શહેરમાં કોરોનાની સ્થિતિ હજુ પણ ગંભીર હોઇ કોર્પોરેટરનાં બજેટમાં કાપ મૂકીને શાસકો તે નાણાં કોરોનાના દર્દીના લાભ માટે ખર્ચીને તે રીતે પણ ચૂંટણી અગાઉ લોકોની લાગણી જીતી શકે છે. અનેક વાર કોર્પોરેટરનાં બજેટમાંથી ટ્રી ગાર્ડની ઓનપેપર ખરીદી જેવાં કૌભાંડ બહાર આવ્યાં છે. આ ઉપરાંત ખાનગીકરણના રવાડે ચઢેલાં તંત્રનાં ઘણા કોન્ટ્રાકટર એક અથવા બીજી રીતે કેટલાક કોર્પોરેટરની સાથે સંકળાયેલા હોઇ સામાન્ય જનમાનસમાં આવા કોર્પોરેટર માટે સારી છાપ નથી.