કુકિંગ ઓઈલને જ્યારે આપણે બીજી વખત યૂઝ કરીએ છીએ, તો એ વિચારીને ખુશ થઇ જઈએ છીએ કે આપણે તેલ બચાવી રહ્યા છીએ, પરંતુ આ ખતરનાક સાબિત થઇ શકે છે.
તેલને બીજી વાર ગરમ કરવું કેમ છે ખતરનાક?
જમવાનું બનાવવા માટે ક્યુ તેલ સૌથી સારું?
જાણો તેલને ફરી યૂઝ કરવાની સાચી રીત
તેલને ફરી ગરમ કરવું કેમ છે ખતરનાક?
ઘી, બટર, રિફાઈંડ કે સરસવનું તેલ ભલે આપણે કોઉંઈ પણ કુકિંગ ઓઈલનો ઉપયોગ કરીએ, તેમાં ફેટી એસિડ હોય છે, જે સેચ્યુરેટેડ હોય છે. તેમાં ડબલ બોન્ડ નથી હોતા. જ્યારે મોનોસેચ્યુરેટેડનો અર્થ છે, બે કાર્બન વચ્ચે એક ડબલ બોન્ડ તથા પોલીસેચ્યુરેટેડનો અર્થ છે, કાર્બન સ્ટ્રક્ચર વચ્ચે મલ્ટીપલ ડબલ બોન્ડ્સ
જ્યારે આ ડબલ બોન્ડ્સને હાઈ ટેમ્પ્રેચાર પર ગરમ કરવામાં આવે જેમકે ડીપ ફ્રાઈંગ માટે ત્યારે ઓઈલનું તાપમાન 170 ડીગ્રી કે એથી ઉપર ચાલ્યું જાય છે, જેથી આ ડબલ બોન્ડ તૂટી જાય છે તથા ત્યાર બાદ હવામાં હાજર હાઈડ્રોજન તથા ઓક્સીજન સાથે મળીને તેનું સ્ટ્રક્ચર બદલાઈ જાય છે.
સ્ટ્રક્ચરના બદલાવાને કારણે આટલા ઉચ્ચ તાપમાન પર આ ફેટી એસીડના ઓક્સાઈડસ તથા ટ્રાન્સ ફેટ્સ પણ બને છે. ટ્રાન્સ ફેટ્સનો જ્યારે તમે ઉપયોગ કરો છો, તો તેનાંથી હૃદય રોગનો ખતરો વધે છે. આ હાર્ટ એટેક, સ્ટ્રોક તથા પેરેલીસીસનું કારણ બની શકે છે.
ખાવાનું બનાવવા માટે ક્યુ તેલ છે બેસ્ટ?
જો તમે તેલનો ફરી ઉપયોગ કરવા માંગો છો, તો એ માટે રાઈસ Rice Bran સેફ ઓપ્શન છે. તમે તેને મીડિયમ ફ્લેમ પર યૂઝ કરી શકો છો તથા ત્યાર બાદ ફરી પણ યૂઝ કરી શકો છો.
રીયૂઝ કરવામાં આવતું સૌથી ખતરનાક તેલ
વનસ્પતિ (Vegetable oil), માર્જરીન (Margarine), ઘી (Ghee), નારીયળ (Coconut Oil) તથા પામ ઓઈલ (Palm Oil) જેવા અમુક તેલ છે, જેનો ઉપયોગ ડીપ ફ્રાઈંગ માટે ક્યારેય ન કરવો જોઈએ.
ડેઈલી કુકિંગ માટે શું કરશો?
રોજ કુકિંગ માટે તમે જે તેલનો ઉપયોગ કરો છો, તેની ક્વોલીટી તથા માત્રા બંનેનું મહત્વ છે. 15 એમએલ અથવા 3 ટીસ્પૂન તેલ પ્રતિ વ્યક્તિ રોજ ઉપયોગ કરવા માટે સેફ છે. તમે અલગ અલગ તેલનો ઉપયોગ અલગ અલગ પ્રકારે કરી શકો છો. જેમકે દાળ માટે ઘી તથા શાક માટે રિફાઈંડ તથા કોલ્ડ પ્રેસ્ડ ઓઈલનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
તેલનો ફરી વપરાશ કરવાની સાચી રીત
એ સુનિશ્ચિત કરો કે તેલને ક્યારેય બહુ વાર સુધી ઉચ્ચ તાપમાન પર ગરમ કરી ડીપ ફ્રાઈ માટે તેનો ઉપયોગ ન કરો. ઉદાહરણ તરીકે જો તમે પૂડી જેવી કોઈ વસ્તુ બનાવી રહ્યા છો, તો પહેલા બધી જ તૈયારીઓ કરી લો તથા જ્યારે તેને તળવી હોય, ત્યારે ગેસ ઓન કરીને તેને 5 થી 7 મિનિટ માટે ડીપ ફ્રાઈ કરી લો. તેલને ક્યારેય ગેસ પર વધારે સમય સુધી ન છોડો. જયારે શાક બનાવવા માટે કે બીજી વસ્તુઓ માટે પણ તેલનો ઓછા ટેમ્પરેચર પર ઉપયોગ કરો.