વર્ષ 2023માં મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ, કર્ણાટક, તેલંગાણા સહિત કુલ 9 રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાશે. જે 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમા માટે નિર્ણાયક સાબિત થઈ શકે છે.
2023માં 9 રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાશે
રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ, કર્ણાટક, તેલંગાણા, ત્રિપુરાનો સમાવેશ
આ ચૂંટણી 2024માં યોજાનારી લોકસભા ચૂંટણીમા માટે નિર્ણાયક સાબિત થશે
ગુજરાન વિધાનસભાની ચુંટણી યોજાયા બાદ 2023માં 9 રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાશે. જેમાં મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ, કર્ણાટક, તેલંગાણા, ત્રિપુરા, મેઘાલય, નાગાલેન્ડ અને મિઝોરમનો સમાવેશ થાય છે. કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં પણ વિધાનસભાની ચૂંટણી થવાની શક્યતાઓ સેવાઈ રહી છે. તો લદ્દાખને અલગ કરીને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ બન્યા બાદ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં હજુ સુધી વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ થઈ નથી. જો આમ થશે તો 2023માં 10 રાજ્યોમાં ચૂંટણી યોજાશે. આ તમામ ચૂંટણીઓ 2024માં યોજાનારી લોકસભા ચૂંટણીમા માટે નિર્ણાયક સાબિત થશે.
9 રાજ્યોમાં ચૂંટણી થશે
2023માં જે 9 રાજ્યોમાં ચૂંટણી થવાની છે તેમાંથી મધ્યપ્રદેશ, કર્ણાટક, ત્રિપુરામાં ભાજપની બહુમતીની સરકાર છે. તો મેઘાલય અને નાગાલેન્ડમાં ગઠબંધનમાં ભાજપની સરકાર છે. તે સ્પષ્ટ છે કે ભાજપ માટે 9માંથી 5 રાજ્યોમાં સત્તા જાળવી રાખવાનો પડકાર છે. બીજી તરફ રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢમાં કોંગ્રેસની બહુમતી સરકાર છે. તેમની પાસે આ બંને રાજ્યોમાં સત્તામાં રહેવાનો પડકાર છે. તેલંગાણામાં કે. ચંદ્રશેખર રાવની ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિ સત્તામાં છે. તો મિઝોરમમાં જોરામથાંગાના નેતૃત્વમાં મિઝો નેશનલ ફ્રન્ટ રાજ કરી રહી છે.
2023માં યોજાનારી ચૂંટણીમાં મધ્યપ્રદેશ સૌથી મોટું રાજ્ય
મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 6 જાન્યુઆરી રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. ત્યાં નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં ચૂંટણી યોજાઈ શકે છે. વિધાનસભાની કુલ 230 બેઠકો સાથે2023માં યોજાનારી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મધ્યપ્રદેશ સૌથી મોટું રાજ્ય છે. મધ્યપ્રદેશમાં સત્તાની ચાવી માટે 116 બેઠકોની અનિવાર્ય છે. હાલમાં મધ્યપ્રદેશમાં શિવરાજ સિંહ ચૌહાણના નેતૃત્વમાં ભાજપની સરકાર છે.જેને 15 મહિના બાકી છે. મધ્યપ્રદેશમાં 2003થી ભાજપ સત્તામાં છે. બીજી તરફ કોંગ્રેસ સત્તા જંખી રહી છે. નવેમ્બર 2018માં યોજાયેલી ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ 114 બેઠકો જીતીને સૌથી મોટી પાર્ટી બની હતી.
2023માં એમપીનો ગઢ કોણ જીતશે
2023માં એમપીમાં કોંગ્રેસ મધ્યપ્રદેશમાં સત્તામાં માટે પૂરા પ્રયાસ કર્યા છે. પ્રદેશ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ કમલનાથ રાજ્યની તમામ બેઠકો પર આંતરિક સર્વે કરી રહ્યા છે અને જીતવાની શક્યતા વધુ હોય તેવા જ ઉમેદવારોને ટિકીટ આપવામાં આવશે. તેવા પ્રયાસો હાથ ધરાયા છે. બીજી તરફ, બીજેપી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાના પ્રભાવ હેઠળના વિસ્તારોમાંથી પાર્ટીની સીટો વધારવાની આશા રાખી રહી છે.
કર્ણાટકમાં ત્રિપંખીયો જંગ
કર્ણાટકમાં 224 બેઠકો છે. અહીં સરકાર બનાવવાનો આંકડો 113 છે. કર્ણાટક વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 24 મે 2023 ના રોજ સમાપ્ત થાય છે. આવી સ્થિતિમાં અહીં એપ્રિલ-મે વચ્ચે ચૂંટણી થઈ શકે છે. આ વખતે કર્ણાટકમાં ભાજપ, કોંગ્રેસ અને જેડીએસ વચ્ચે નિકટની લડાઈની અપેક્ષા છે. 2018 માં યોજાયેલી છેલ્લી ચૂંટણીમાં, ભાજપ 104 બેઠકો જીતીને સૌથી મોટી પાર્ટી બની હતી. તો કોંગ્રેસને માત્ર 80 બેઠકો મળી શકી અને JDSને 37 બેઠકો મળી હતી.કર્ણાટકમાં છેલ્લા 5 વર્ષમાં સમીકરણો બદલાયા છે.
રાજસ્થાન પર સૌની મીટ
મોટા રાજ્યોમાં રાજસ્થાન એકમાત્ર રાજ્ય છે જ્યાં હાલમાં કોંગ્રેસની સરકાર છે. રાજસ્થાન વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 14 જાન્યુઆરી 2018ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં મધ્યપ્રદેશની સાથે નવેમ્બર-ડિસેમ્બર 2023માં અહીં ચૂંટણી થઈ શકે છે. રાજસ્થાનમાં વિધાનસભાની 200 બેઠકો છે અને સરકાર બનાવવા માટે 101 બેઠકોની જરૂર છે. રાજસ્થાનમાં છેલ્લી 6 ચૂંટણીઓથી ભાજપ અને કોંગ્રેસ વારાફરતી સત્તા પર આવે છે. આ શ્રેણી 1993 થી ચાલી રહી છે. 1993થી અત્યાર સુધી કોઈ પણ પક્ષ અહીં સતત બે ટર્મથી ચૂંટણી જીતી શક્યો નથી. રાજસ્થાનની આ પ્રથા હાલમાં સત્તાધારી કોંગ્રેસ માટે સૌથી મોટો પડકાર છે. કોંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા અને મુખ્યમંત્રી અશોક ગેહલોત અને સચિન પાયલટ વચ્ચે 2018થી ઝઘડો ચાલી રહ્યો છે. જેથી જીત એ કોંગ્રેસ માટે લોઢાના ચણા ચાવવા સમાન છે.2018ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે 100 બેઠકો જીતી હતી. તે બહુમતીથી માત્ર એક સીટ દૂર હતી. તે જ સમયે, 90 બેઠકોના નુકસાન સાથે, ભાજપનો રથ 73 બેઠકો પર અટકી ગયો.
છત્તીસગઢમાં કયો પક્ષ ફાવશે?
છત્તીસગઢ એ ત્રણ રાજ્યોમાંથી એક છે જેમાં કોંગ્રેસની પોતાના દમ પર સરકાર છે. બાકીના બે રાજ્યો રાજસ્થાન અને હિમાચલ પ્રદેશ છે. છત્તીસગઢ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 3 જાન્યુઆરી 2024 ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં મધ્યપ્રદેશની સાથે નવેમ્બર-ડિસેમ્બર 2023માં અહીં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ શકે છે. છત્તીસગઢમાં કુલ 90 વિધાનસભા સીટો છે.આખા દેશમાં આ એકમાત્ર રાજ્ય છે જ્યાં કોંગ્રેસ અત્યારે સૌથી મજબૂત દેખાઈ રહી છે.તેલંગાણા વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 16 જાન્યુઆરી, 2024 ના રોજ સમાપ્ત થાય છે. આવી સ્થિતિમાં મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાનની સાથે અહીં નવેમ્બર-ડિસેમ્બર 2023માં ચૂંટણી થઈ શકે છે. 2018માં કેસીઆરની પાર્ટીએ તેલંગાણામાં 119માંથી 88 સીટો જીતી હતી.
ત્રિપુરા, મેઘાલય, નાગાલેન્ડમાં એક સાથે ચૂંટણી યોજાય તેવી શક્યતા
ફેબ્રુઆરી-માર્ચ 2023માં ત્રિપુરા, મેઘાલય, નાગાલેન્ડમાં એક સાથે ચૂંટણી યોજાય તેવી શક્યતા છે. જ્યારે મિઝોરમમાં મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, તેલંગાણાની સાથે ડિસેમ્બર 2023માં ચૂંટણી યોજાઈ શકે છે.ત્રિપુરા વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 22 માર્ચ, 2023 ના રોજ, મેઘાલય વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 15 માર્ચ 2023 અને નાગાલેન્ડ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 12 માર્ચ, 2023 ના રોજ તો મિઝોરમ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 17 ડિસેમ્બર 2023 ના રોજ સમાપ્ત થાય છે.