સિયાચિન, લદ્દાખ, ડોકલામ જેવા ઉંચા વિસ્તારોમાં તહેનાત જવાનોને જરુર મુજબ કેલરી મળી શકી નથી. જવાનોને વિકટ હવામાનનો સામનો કરવા માટે ખાસ પ્રકારના કપડાઓની જરૂર હોય છે તેની ખરીદીમાં પણ ઘણો વિલંબ થયો. જુના સ્પેસિફિકેશનના કપડા અને ઉપકરણો મળવાથી જવાનો સારા કપડા અને ઉપકરણોથી વંચિત રહ્યા. સંસદમાં સોમવારે રજૂ કરવામાં આવેલ CAGની રિપોર્ટમાં આ ગંભીર મામલાઓ સામે આવ્યા છે.
સીએજી (CAG) ની રિપોર્ટ વર્ષ 2017-18ની, સંસદમાં રજૂ કરાઇ
CAG રિપોર્ટ: ઉચાં ક્ષેત્રોમાં તહેનાત જવાનોને યોગ્ય સુવિધાઓ નથી મળી રહી
પડકારજનક હવામાનનો સામનો કરવા માટે ખાસ સ્પેસિફિકેશનના કપડા અપાવવામાં થયો વિલંબ : CAG રિપોર્ટ
સીએજી (CAG) ની રિપોર્ટ વર્ષ 2017-18ની છે, તેને સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવી છે. સીએજી (CAG) રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, હાઇ એલટીટ્યૂટ એરિયામાં જવાનો માટે ભોજનનો સ્પેશિયલ સ્કેલ તેમની રોજિંદી એનર્જી જરૂરતને ધ્યાને લઇને નક્કી કરવામાં આવે છે. બેઝિક વસ્તુઓના બદલે સબ્સ્ટિટ્યૂટ મર્યાદિત ટકાવારી અને ખર્ચના આધારે ઓથોરાઇઝ્ડ કરવામાં આવ્યા.
બેઝિક વસ્તુઓની જગ્યાએ મોંઘા વિકલ્પોને (સબ્સ્ટિટ્યૂટ)ને સમાન કિંમત પર સેંગ્શન કરવાને કારણે સૈન્ય દળો દ્વારા લેવામાં આવતી કેલરીની માત્રા ઓછી થઇ. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, સેનાના ઇસ્ટર્ન કમાન્ડ દ્વારા ઓપન ટેન્ડર સિસ્ટમ દ્વારા કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવ્યો પરંતુ નોર્ધન કમાન્ડમાં લિમિટેડ ટેન્ડરિંગ દ્વારા ખરીદી કરવામાં આવી, જેના કારણે ન્યાયી સ્પર્ધા ન થઇ શકી.
કપડા મળવામાં વિલંબ
સીએજી (CAG) રિપોર્ટ અનુસાર, હાઇ એલ્ટિટ્યૂટ એરિયામાં તહેનાત સૈનિકોને ત્યાની જરૂરીયાતોના હિસાબે કપડા ખરીદવા માટે મંત્રાલયે 2007માં એક એમ્પાવર્ડ કમિટી બનાવી હતી. જેથી ક્લોધિંગ આઇટમની ખરીદીમાં તેજી આવી શકે. તેમ છતા ચાર વર્ષ જેટલો વિલંબ થયો. આ ઉપરાંત રક્ષા મંત્રાલય હેઠળ આવતી ઓર્ડિનેશન ફેક્ટરીથી આવતા સામાનના મળવામાં પણ વિલંબ થયો. ધીમી ખરીદીની પ્રક્રિયા અને કોન્ટ્રાક્ટ બાદ પણ સામાન મોડા મળવાથી દેશના જવાનોને જરૂરી કપડા અને ઉપકરણોની અછતનો સામનો કરવો પડ્યો.
જવાનોનું સ્વાસ્થ્ય પ્રભાવિત થયું
ફેસ માસ્ક, જેકેટ અને સ્લીપિંગ બેગ જુના સ્પેસિફિકેશનના ખરીદવાથી જવાનો સારી પ્રોડક્ટના ઉપયોગ કરવાથી વંચિત રહ્યા. ખરીદી પ્રક્રિયાઓમાં વિલંબને કારણે જવાનોનું હેલ્થ અને હાઇજિન પણ પ્રભાવિત થયું છે.
રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું કે, ડિફેન્સ લેબમાં રિસર્ચ અને ડેવલપમેન્ટમાં ઘટાડો અને સ્વદેશીકરણમાં નિષ્ફળતાને કારણે સામાન આયાત કરવા પર નિર્ભરતા રહી છે. સીએજી રિપોર્ટ મુજબ, હાઇ એલ્ટીટ્યૂટમાં રહેનારા જવાનોના આવાસની સ્થિતિ સુધારવા માટે પ્રોજેક્ટને એડૉક તરીકે લાગૂ કરવામાં આવ્યો. આ માટે યોગ્ય ઓથોરિટીની મંજૂરી લેવામાં નથી આવી, અને પાયલટ પ્રોજેક્ટને ફેસ વાઇસ સેંગ્શન આપવામાં આવ્યું. તેના કારણે 274 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરાયા બાદ પણ પાયલટ પ્રોજેક્ટ સફળ ન રહ્યો.
યોગ્ય આકારણી વિના પ્લાનિંગ
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, જરૂરિયાતોની યોગ્ય આકારણી કર્યા વિના જ વાર્ષિક પ્લાન બનાવવામાં આવી રહ્યા છે અને કામ સેંગ્શન કરવામાં આવી રહ્યા છે. કામ પૂર્ણ થવામાં નક્કી સમયમર્યાદાથી વધારે સમય લાગી રહ્યો છે. ફિજીકલ કંપ્લીશન બાદ પણ સામાનને યૂનિટ સુધી સોંપવામાં એક વર્ષ જેટલો સમય લાગી ગયો. તેના કારણે જવાનોને ખુબજ પડકારજનક હવામાનમાં સુવિધાઓથી વંચિત રહેવું પડ્યું.