રિઝર્વેશન / OBC સુધારા બિલને આવકારું છું પરંતુ હવે સરકારની આ વિશેષ જવાબદારી બનશેઃ અલ્પેશ ઠાકોર

• OBC સંશોધન બિલ પાસ
• અલ્પેશે બિલને સમર્થન આપ્યું
• રાજ્યસરકારની વિશેષ જવાબદારી

OBC સંશોધન બિલ પર અલ્પેશ ઠાકોરે પણ નિવેદન આપ્યું છે. હવે અનામતને લગતી સત્તાએ રાજ્ય સરકારને આપી છે. અલ્પેશ ઠાકોરે કહ્યું કે, હું આ બિલને આવકારું છું. બક્ષીપંચ, દલીત, આદિવાસીના અધિકારોનું રક્ષણ થવું જોઈએ. આ સમાજ માટે હવે રાજ્ય સરકારની વિશેષ જવાબદારી થાય છે.

કેન્દ્રમાં OBC અને રાજ્યમાં SEBCની કેટગરી સંલગ્ન કાયદામાં સુધારાનો ખરડો લોકસભામાં રજૂ થયા પછી હાર્દિક પટેલનું નિવેદન સામે આવ્યું છે. ગુજરાત સરકારે સામાન્ય વર્ગમાં આવતી જ્ઞાતિઓનો સર્વે કરવો જોઈએ. સમાજના સામાજિક-આર્થિક સ્થિતિને સમજીને SEBCમાં સમાવેશ કરાવવો જોઈએ. પાટીદાર અનામત આંદોલન પછી કોંગ્રેસમાં ગયેલા હાર્દિક પટેલનું નિવેદન છે. હાલ હાર્દિક પટેલ કોંગ્રેસના કાર્યકારી અધ્યક્ષ છે. તમામ વિપક્ષોએ OBC કાયદામાં સુધારાને આવકાર્યો તેમ હું પણ આવકારું છું.

ગુજરાતમાં પાટીદાર નેતાઓ સક્રિય
કેન્દ્ર સરકારની OBC કાયદામાં સુધારાની તૈયારી પછી ગુજરાતમાં પાટીદાર નેતાઓ સક્રિય થઈ ગયા છે. અનામત આંદોલનનો મોટો ચહેરો અને હાલમાં ભાજપના નેતા વરૂણ પટેલે મોટું નિવેદન આપ્યું છે. તેમને કહ્યું કે પાટીદારોની અનામતની અમારી માગ હજુ ઉભી જ છે, આગળ સમાજ સાથે ચર્ચા કરીશું. મહત્વનું છે કે જો મોદી સરકારે રજૂ કરેલી OBC કાયદામાં સુધારા બીલ લોકસભામાં સર્વાનુમતે પાસ થઈ ગયું છે. જો રાજ્યસભામાં પણ કોઈ અડચણ વગર ખરડો પાસ કરવામાં આવે તો, રાજ્યો SEBCનું લીસ્ટ બનાવી શકશે. જો રાજ્યના હાથમાં અનામતનું લીસ્ટ બનાવવામાં આવે તો ગુજરાતના પાટીદારોની વર્ષોથી ચાલી રહેલી અનામતની માગ સંતોષાઈ શકે છે. અને આથી જ ગુજરાતના પાટીદાર આગેવાનો તેમજ ગુજરાત ભાજપના પાટીદાર નેતાઓ સક્રિય થઈ ગયા છે. સમાજ સાથે આગાળાની વ્યુહરચના વિશે વાત કરવાની હામ ભરી રહ્યા છે.

વિપક્ષોએ ભરપૂર ટેકો આપ્યો

કેન્દ્રીય સામાજિક ન્યાય અને અધિકારીતા મંત્રી ડોક્ટર વિરેન્દ્ર કુમારે લોકસભામાં ઓબીસી સમૂદાયને અનામત આપતું બીલ રજૂ કર્યું હતું. જે સર્વસંમતિથી પસાર થઈ ગયું હતું. વિપક્ષોએ પણ આ બીલને પૂરતો ટેકો આપતા સરકારનું કામ સરળ બન્યું હતું. આ બીલ પસાર થયું હોવાથી હવેથી મહારાષ્ટ્રમાં મરાઠા સમૂદાય, ગુજરાતમાં પટેલ સમૂદાય, હરિયાણામાં જાટ સમૂદાય તથા કર્ણાટકના લિંગાયત સમૂદાયના ઓબીસી વર્ગમાં સામેલ થવાની શક્યતા ઉજળી બની છે. આ બીલ દેશના તમામ રાજ્ય સરકારોને ઓબીસી લિસ્ટ તૈયાર કરવાનો અધિકાર આપશે. 

કયા સમુદાયને લાભ મળશે 

• મહારાષ્ટ્રમાં મરાઠા સમુદાય
• ગુજરાતમાં પટેલ સમુદાય
• હરિયાણામાં જાટ સમુદાય
• કર્ણાટકના લિંગાયત સમુદાય

અનામત મામલે રાજ્ય સરકારોને મળશે વિશેષ લાભ 

આ બિલ પસાર થવાથી હવે રાજ્ય સરકારને અધિકાર રહેશે કે રાજ્ય તેના અનુસાર જાતિઓને સૂચિત કરી શકે. સંસદમાં બંધારણના આર્ટિકલ 342-A અને 366 (26) Cના સુધારાને મંજૂરી મળ્યા બાદ રાજ્યોને આ અધિકાર મળ્યો છે. આ અધિકારનો ઉપયોગ કરીને, મહારાષ્ટ્રમાં મરાઠા સમુદાય, ગુજરાતમાં પટેલ સમુદાય, હરિયાણામાં જાટ સમુદાય અને કર્ણાટકમાં લિંગાયત સમુદાયને ઓબીસી શ્રેણીમાં સમાવવાની તક મળી શકે છે. તે જાણીતું છે કે આ તમામ જાતિઓ લાંબા સમયથી અનામતની માંગણી કરી રહી છે, જો કે, સુપ્રીમ કોર્ટ તેમની માંગણીઓ પર સ્ટે મૂકી રહી છે. આ બિલ પસાર થયા બાદ હવે આ જાતિઓની માંગણીઓ પૂરી થઈ શકે છે.

હકીકતમાં, રાજ્ય સરકારો પોતે SEBCની યાદી નક્કી કરે છે. જ્યારે કેન્દ્રીય સેવાઓ માટે OBCની યાદી કેન્દ્ર અલગથી કરે છે. કોર્ટે 5 મેના બહુમતી આધારિત નિર્ણયની સમીક્ષા કરવાની કેન્દ્રની અરજી ફગાવી દીધી હતી, જેમાં 102મો બંધારણીય સુધારો નોકરીઓ અને પ્રવેશમાં ફરક લાવશે.

બિલ પર સુપ્રીમ કોર્ટે મે મહિનામાં લગાવી હતી રોક

સુપ્રીમ કોર્ટે આ વર્ષે મે મહિનામાં કેન્દ્ર સરકારને જ ઓબીસીનું લિસ્ટ બનાવવાનો અધિકાર આપ્યો હતો. જો કે કેન્દ્ર સરકારે તેનો વિરોધ કર્યો હતો. સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયને સરકારના સંવિધાન સંશોધનની મદદથી બદલવામાં આવી રહ્યો છે. સંસદથી સંવિધાનના અનુચ્છેદ 342-એ અને 366 (26)- Cના સંશોધન પર મહોર લગાવ્યા બાદ રાજ્યોની પાસે ફરીથી OBC લિસ્ટમાં જાતિને અધિસૂચિત કરવાનો અધિકાર રહેશે. સુપ્રીમ કોર્ટે ગયા મહિને કેન્દ્રની અરજીને નકારી હતી. તેમાં સરકારે કોર્ટને ફરીથી વિચાર કરવા પણ અનુરોધ કર્યો હતો. 

ગયા અઠવાડિયે મેડિકલ શિક્ષામાં અપાયો હતો કોટા

આ પહેલા કેન્દ્ર સરકારે ગયા અઠવાડિયે અખિલ ભારતીય કોટોના આધારે મેડિકલ કોલેજમાં નામાંકનમાં ઓબીસી વર્ગ અને આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના વિદ્યાર્થીઓને માટે આરક્ષણનો નિર્ણય લીધો હતો. તમામ મેડિકલ અને ડેન્ટલ કોલેજમાં અખિલ ભારતીય કોટા યોજનાના આધારે  ઓબીસી વર્ગને 27 ટકા અને ઈડબ્લ્યૂએસ વર્ગના વિર્દ્યાર્થીઓને 10 ટકા આરક્ષણ મળશે.