બિપોરજોય ઇફેક્ટ / તૈયાર રહેજો! લેન્ડફોલ બાદ હવે સામે આવી નવી મુસીબત, દેશના અનેક રાજ્યોને થશે અસર

• બિપોરજોય ગુજરાતના દરિયાકાંઠે અથડાયા બાદ અત્યંત ખતરનાક બન્યું 
• આજે ગુજરાત અને ખાસ કરી સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છમાં ભારે વરસાદ ચાલુ રહેશે
• રાજસ્થાન, પંજાબ, હરિયાણા, UPમાં 4 દિવસ સુધી ભારે વરસાદ પડશે

ચક્રવાત બિપોરજોય ગુજરાતના દરિયાકાંઠે અથડાયા બાદ અત્યંત ખતરનાક બની ગયું છે. આ વાવાઝોડું ઝડપથી સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છના વિસ્તારો તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. કચ્છના માંડવી વિસ્તારમાં તોફાની પવનો ફૂંકાઈ રહ્યા છે. ચક્રવાતને કારણે પવન 125 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ચાલી રહ્યો છે. તોફાની પવનના કારણે સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છના વિસ્તારોમાં વૃક્ષો અને થાંભલાઓ પડવા લાગ્યા હતા.

IMDના જણાવ્યા અનુસાર વાવાઝોડાએ લેન્ડફોલ કર્યું છે. ચક્રવાતને કારણે સર્જાયેલા જોખમને ધ્યાનમાં રાખીને દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાંથી 94 હજારથી વધુ લોકોને બચાવી લેવામાં આવ્યા હતા. 15 જહાજો, 7 એરક્રાફ્ટ, NDRFની ટીમો તૈનાત કરવામાં આવી હતી. લોકોને ઘરની બહાર ન નીકળવાની સલાહ આપવામાં આવી છે. ક્યાંક વૃક્ષો પડી રહ્યા છે તો ક્યાંક વીજ થાંભલાઓ પડી ગયા છે. ચક્રવાતી તોફાન બિપોરજોય નજીક આવતા જ તોફાની પવનોએ તબાહી મચાવી દીધી હતી. એક તરફ ગુજરાતમાં લેન્ડફોલ દરમિયાન નુકસાનની આશંકાએ વહીવટીતંત્ર અને લોકોની ચિંતા વધારી દીધી છે. બીજી તરફ બિપોરજોયની 'આફ્ટર ઈફેક્ટ'ને લઈને તણાવ છે.

VSCS Biparjoy crossed Saurashtra & Kutch coasts & weakened into SCS. lay centered at 2330IST of 15th June, lat 23.3N & long 68.6E, 10km north of Jakhau Port (Gujarat), 30km WNW of Naliya. Likely to move NE-wards across north Gujarat & weaken gradually into CS over Saurashtra.

— India Meteorological Department (@Indiametdept) June 15, 2023

શું કહ્યું હવામાન વિભાગે ? 
હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર તોફાનથી થયેલા નુકસાનનો અંદાજ પણ શુક્રવારે જ લગાવી શકાશે, પરંતુ ચક્રવાતને કારણે શુક્રવારે સવારે ભારે વરસાદની આશંકા છે. હવામાન વિભાગે કચ્છમાં ભારે વરસાદની સંભાવના વ્યક્ત કરી છે. હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર શુક્રવારે પણ સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છમાં ભારે વરસાદ ચાલુ રહેશે. બીજી તરફ જો વરસાદ પડશે તો વહીવટીતંત્ર અને લોકોની મુશ્કેલીમાં વધુ વધારો થશે. કારણ કે,વાવાઝોડાને કારણે થયેલા ડિસલોકેશનને રિપેર કરવામાં વધુ સમય લાગશે. આ સાથે વરસાદ દરમિયાન પણ કોઈ જાનહાનિ ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરવાનો વહીવટીતંત્ર સામે મોટો પડકાર છે.

At 0230 of Today, 16th June the SCS BIPARJOY lay centered over Saurashtra-Kutch region, 30 km north of Naliya. it would further move NE-wards and weaken into a CS by early morning of 16th and into a depression by the same evening over south Rajasthan.

— India Meteorological Department (@Indiametdept) June 15, 2023

લેન્ડફોલ પછી પણ મુશ્કેલી ચાલુ રહેશે ? 
નિષ્ણાંતોનું કહેવું છે કે, શુક્રવારે વરસાદને કારણે વીજ પુરવઠો પુનઃસ્થાપિત કરવામાં મુશ્કેલીઓ આવી શકે છે. એટલે કે લોકોને લાંબા સમય સુધી વીજળી વિના જીવવું પડશે. બીજી તરફ જેમના મકાનો ધરાશાયી થયા છે તેઓએ પણ પોતપોતાના સ્થળે જવા માટે વધુ રાહ જોવી પડશે. ત્યાં સુધી તેઓ સરકાર દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા આશ્રયસ્થાનમાં રહેશે. તેમજ વાવાઝોડાને કારણે થયેલા નુકસાનનો અંદાજ કાઢવામાં સમય લાગી શકે છે. હવામાન વિભાગના એલર્ટ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, બિપોરજોય ભલે ગુજરાતમાંથી પસાર થશે પરંતુ તેની આફ્ટર ઇફેક્ટ રાજ્ય પર પણ નોંધપાત્ર અસર કરશે.

ભારતના આ રાજ્યો પર પણ પડશે બિપોરજોયની અસર 
હવામાનશાસ્ત્રીઓનું અનુમાન છે કે, લેન્ડફોલ કર્યા પછી ચક્રવાતની ગતિ ઘટી રહી છે. તે ઉત્તર-પૂર્વ તરફ આગળ વધતા પહેલા દક્ષિણ-દક્ષિણ-પશ્ચિમ રાજસ્થાનને અસર કરશે. ચક્રવાતને કારણે રાજસ્થાન, પંજાબ, હરિયાણા, નવી દિલ્હી અને ઉત્તર પ્રદેશમાં આગામી ચાર દિવસ સુધી ભારે વરસાદ પડશે. દિલ્હી-NCRમાં ચક્રવાત બિપોરજોયની વધુ અસર થવાની અપેક્ષા નથી. જોકે આસપાસના વિસ્તારોમાં ભારે પવન સાથે વરસાદની શક્યતા છે. IMDનું કહેવું છે કે, તોફાનના કારણે દિલ્હીમાં આગામી 4 દિવસ સુધી ભારે વરસાદ પડી શકે છે. 

પાકિસ્તાનમાં 82 હજાર લોકોનું સ્થળાંતર કરવામાં આવ્યું
ગુજરાતમાંથી પસાર થતું વાવાઝોડું પાકિસ્તાનના કરાચી પહોંચશે. પાકિસ્તાનમાં આ અંગે એલર્ટ પણ જારી કરવામાં આવ્યું છે. ગુરુવારે, દક્ષિણ સિંધ પ્રાંતમાં 82,000 થી વધુ લોકોને દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાંથી સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા હતા. પાકિસ્તાનના હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, કરાચીના ચાર જિલ્લાઓને ચિહ્નિત કરવામાં આવ્યા છે, જ્યાં બિપરજોય તબાહી મચાવી શકે છે. જેમાં થટ્ટા, બદીન, સુજાવલ અને મલીરનો સમાવેશ થાય છે. આ સાથે થરપારકર વિસ્તારમાં પણ એલર્ટ જારી કરવામાં આવ્યું છે.

અરબી સમુદ્રમાં 6 જૂનના વહેલી સવારે બિપોરજોય વાવાઝોડું સક્રિય થયું હતું. જે ખૂબ જ લાંબા સમય સુધી ચાલ્યું હતું.  એક રિપોર્ટ અનુસાર બિપોરજોય અરબી સમુદ્રમાં અત્યાર સુધીનું સૌથી લાંબુ ચાલતું તોફાન છે. આ દરમિયાન ઘણી વખત તોફાનની પેટર્નમાં વિચિત્ર ફેરફારો જોવા મળ્યા હતા. 6 અને 7 જૂને વાવાઝોડાની ઝડપ 55 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે 139 કિમી પ્રતિ કલાકે પહોંચી હતી જ્યારે 9 અને 10 જૂને તોફાની પવનની ઝડપ 120 કિમી પ્રતિ કલાકથી વધીને 196 કિમી પ્રતિ કલાક થઈ હતી.

ગરમ પાણીના કારણે તોફાન
હવામાનશાસ્ત્રીઓના મતે બિપોરજોયની ગતિમાં ફેરફાર પાછળ અરબી સમુદ્રનું ગરમ ​​પાણી છે. એ જ ગરમ પાણી જેણે આ તોફાનને આટલું શક્તિશાળી બનાવ્યું. સામાન્ય રીતે, ચક્રવાતી તોફાનનો સમયગાળો એટલો લાંબો નથી જેટલો બિપોરજોય વાવાઝોડાનો જોવામાં આવે છે.  વાવાઝોડાને સેફિર-સિમ્પસન હરિકેન વિન્ડ સ્કેલ પર કેટેગરી 1 રેટિંગ આપવામાં આવ્યું છે. તોફાનની તીવ્રતા સેફિર-સિમ્પસન હરિકેન વિન્ડ સ્કેલથી માપવામાં આવે છે. તેમાં વિવિધ શ્રેણીઓ છે.

ગ્લોબલ વોર્મિંગના કારણે અરબી સમુદ્રમાં વધી રહ્યા છે ચક્રવાતી તોફાન 
એક સંશોધન મુજબ અરબી સમુદ્રમાં હવે પહેલા કરતા વધુ ચક્રવાતી તોફાન આવી રહ્યા છે. ગ્લોબલ વોર્મિંગના કારણે આવું બન્યું છે. જૂનની શરૂઆતમાં જ અરબી સમુદ્રની સપાટીનું તાપમાન 31 થી 32 ડિગ્રી સેલ્સિયસની વચ્ચે પહોંચી ગયું હતું, જે તેના સરેરાશ તાપમાન કરતા વધારે હતું. વૈજ્ઞાનિકોના મતે અરબી સમુદ્રનું પાણી ગરમ થઈ રહ્યું છે અને આ ગરમ પાણીના કારણે ચક્રવાતી તોફાન બને છે અને પછી લાંબા સમય સુધી ચાલે છે. બિપોરજોય સાથે પણ એવું જ થયું.

બંગાળની ખાડીમાં વાવાઝોડામાં ઘટાડો
એક અભ્યાસ સૂચવે છે કે, અરબી સમુદ્રમાં ચક્રવાતની ભાષાંતર ગતિ એટલે કે ચક્રવાત જે ગતિએ ફરે છે તેમાં ઘટાડો થયો છે, પરંતુ ચક્રવાતનો સમયગાળો લાંબો થઈ ગયો છે. હવામાનશાસ્ત્રીઓના મતે બંગાળની ખાડીમાં વધુ તોફાનો આવે છે પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં બંગાળની ખાડીમાં ચક્રવાતી તોફાનો 8% ઘટ્યા છે અને અરબી સમુદ્રમાં વધ્યા છે. મતલબ કે, અરબી સમુદ્રમાંથી ઉછળેલા આ ચક્રવાતી વાવાઝોડાએ હવે ભારત તેમજ સમગ્ર વિશ્વ માટે ખતરાની ઘંટડી વગાડી છે.