— Henrietta Lacks CELLebrate HeLa (@CELLebrateHeLa) October 13, 2021
મૃત્યુના 70 વર્ષ પછી સન્માન પ્રપ્ત થયું
WHO ના ચીફ ડોકટર ટેડ્રોસ એધનોમ ગેબ્રેયસે જિનેવામાં મરણો ઉપરાંત હેન્રીએટાને સન્માનિત કરવામાં આવ્યાં છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, હેન્રીએટાની મોત 70 વર્ષ પહેલા ઓક્ટોબર 1951માં થઈ ચુકી હતી. પરંતુ તેના શરીરમાંથી તેની અનુમતી વગર નીકાળવામાં આવેલી કોષિકા આજે પણ લાખો લોકોનું જીવન બચાવવાનું અગત્યનું કારણ બની ગઈ છે. હેન્રીએટાની તરફથી આ પુરસ્કાર તેમના 87 વર્ષના પુત્ર લોરેન્સ લેક્સ દ્વારા લેવામાં આવ્યો હતો.
WHO એ સ્વીકાર્યુ હેન્રીએટા સાથે અન્યાય થયો
ડો. ટેડ્રોસે કહ્યું કે, હું હેન્રીએટાને સન્માનિત કરતાં કહ્યું હતું કે, મને હેન્રીએટાને સન્માનિત કરતાં ઘણું ગર્વ અનુભવી રહ્યો છું. WHO આ વાતને સ્વીકારે છે કે, આ પહેલા વર્ષોમાં હેન્રીએટાની સાથે જે વૈજ્ઞાનિક રૂપથી અન્યાય કરવામાં આવ્યો છે. અશ્વેત રંગ અને મહિલા હોવાના કારણે તેમને પર્યાપત સન્માન આપવું આવ્યું નથી. જ્યારે માનવતાને બચાવવા અને મેડિકલ સાયન્સને પ્રોત્સાહન કરવામાં તેમનો અહમ યોગદાન રહ્યો છે.
સર્વાઈકલ કેન્સરથી મૃત્યુ પામ્યા
એક ડીએનએના રિપોર્ટ મુજબ, હેન્રીએટા લેક્સના તેના પતિ અને 5 બાળકો સાથે ખુશ હતી. એક દિવસ તેના ગુપ્તાંગમાં ભારે રક્તસ્ત્રાવની ફરિયાદ કરીહતી. બાદમાં હેન્રીએટા તેના પતિ સાથે જ્હોન હોપકિન્સ યુનિવર્સિટી પહોંચી હતી. જ્યાં તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે તેને સર્વાઇકલ કેન્સર છે. ડોક્ટરોએ તેની સારવાર કરવાનો પ્રયાસ કર્યો પરંતુ 4 ઓક્ટોબર 1951 ના રોજ તેનું મૃત્યુ થયું. જ્યારે તે મૃત્યુ પામ્યો, તે સમયે તે માત્ર 31 વર્ષની હતી.
ડોક્ટોરોએ પુછ્યા વિના કોષિકાનીકાળી લીધી હતી.
જ્યારે હેન્રીએટાની સારવાર ચાલી રહી હતી, ડોકટરોએ તેની ગાંઠના કેટલાક નમૂના લીધા. આ દરમિયાન, ગાંઠમાંથી 'હેલા' કોષ દૂર કરવામાં આવ્યા હતા. આવું કરવા માટે દર્દી કે તેના પતિ પાસેથી કોઈ પરવાનગી લેવામાં આવી ન હતી. આ પછી, તે કોષ લેબમાં વિકસાવવામાં આવ્યો. પછી તે કોષનું લેબમાં મોટા પાયે ઉત્પાદન થયું અને પરિવારની પરવાનગી વગર વેચવામાં આવ્યું. વિશ્વભરના કોષો પર અભ્યાસ માટે 500 મિલિયન મેટ્રિક ટન 'હેલા' કોષો વેચાયા હતા.
કોષિકાઓ લાખો લોકોનો જીવ બચાવ્યો
આ 'હેલા' કોષિકા લોકોના જીવ બચાવવામાં રામબાણ સાબિત થયો. આ કોષનો અભ્યાસ કરીને, વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો એચપીવી રસી, પોલિયો રસી, એચ.આઈ.વી. આ સાથે, કેન્સર, જનીન મેપિંગ, IVF જેવી સારવાર પદ્ધતિઓનો વિકાસ પણ ઝડપી થયો. જેનો ઉપયોગ કરીને વિશ્વમાં અત્યાર સુધીમાં લાખો લોકોનો જીવ બચાવવામાં આવ્યો છે.