17મી લોકસભામાં ગત ચૂંટણી કરતા 26 ટકા વધારે અપરાધિક નેતાઓ કાનૂન બનાવશે. 2014માં 185 અપરાધિક રેકોર્ડ ધરાવતા નેતા જીતી આવ્યા હતા. જે કુલ સાંસદના 34 ટકા હતા. આ વખતે સંખ્યા 233 થઇ ગઇ છે. તથા ટકાવારી પણ 34થી વધીને 43 પર પહોંચી ગઇ છે.
વર્ષ 2009 સાથે તુલના કરીએ તો સંસદમાં અપરાધિક રેકોર્ડ ધરાવનારના મુકાબલે આ વૃદ્ધિ 44 ટકા છે. એવું એટલા માટે થયું છે કે, કેમકે ગૂનાહિત રેકોર્ડ ધરાવતા ઉમેદવારની જીતની સંભાવના 15.5 ટકા રહી છે. જ્યારે સારી છબિ ધરાવતા ઉમેદવારની જીતની સંભાવના તેનાથી ત્રણ ગણી ઓછી 4.7 ટકા રહી.
એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR) દ્વારા હાલમાં જ સંપન્ન થયેલી લોકસભા ચૂંટણીના 539 વિજેતાઓના વિશ્લેષણના આધાર પર આમ રિપોર્ટ મળી છે. આ રિપોર્ટમાં ત્રણ સાંસદોના એફિડેવિટ આ રિપોર્ટમાં કવર કરવામાં નથી આવી.
ભાજપના સાંસદોમાંથી 39 ટકા અપરાધિક રેકોર્ડ ધરાવનાર
ભાજપથી સર્વાધિક અપરાધિક રેકોર્ડ ધરાવનાર સાંસદ સંસદમાં પહોંચ્યા છે. પાર્ટીના કુલ સાંસદોમાં તેમનો હિસ્સો લગભગ 39 ટકા છે. ગંભિર અપરાધિક મામલે આરોપી સાંસદની વાત કરીએ તો ભાજપના 87. કોંગ્રેસના 19, જેડીયૂના 8, વાઇએસઆરસીપી પાર્ટીના 8, ડીએમકેના6, શિવસેનાથી 5 અને તૃણમૂલના 4 છે.
પાર્ટી
અપરાધિક રેકોર્ડ ધરાનવાર સાંસદ
ટકાવારી
BJP
116
39
કોંગ્રેસ
29
57
જેડીયૂ
13
81
શિવસેના
11
61
તૃણમૂલ
13
81
ડીએમકે
9
41
લોજપા
6
100
10 સૌથી ગંભિર અપરાધિક રેકોર્ડ ધરાવતા સાંસદ
10 ઉમેદવાર એવા પણ જીત્યા છે કે જેમણે પોતાના એફિડેવિટમાં બતાવ્યું કે એમને કોઇને કોઇ મામલે કોર્ટ દ્વારા સજા મળી છે. તેમા પાર્ટી પ્રમાણે વાત કરીએ તો ભાજપના 5, કોંગ્રેસના 4 અને વાઇએસઆરસીપીના એક સાંસદ છે.
જ્યારે વાઇએસઆરસીપી પાર્ટીથી અનંતપુર આંધ્રપ્રદેશથી તલારી રંગૈયાહનો સમાવેશ થાય છે.
હત્યા, દુષ્કર્મ, અપહરણના આરોપી સાંસદમાં 109 ટકાનો વધારો
હત્યા, દુષ્કર્મ, અપહરણ, હત્યાનો પ્રયાસ, મહિલાઓની હિંસા જેવા ગંભિર ગુનામાં આરોપી સાંસદ ગત ચૂંટણી કરતા 47 અને 15મી લોકસભાથી 83 વધું થઇ ચુક્યા છે. સંસદમાં તેમની હાજરી 2009ની તુલનામાં 109 ટકા અને 2014ની તુલનામાં 42 ટકા વૃદ્ધિ થઇ છે.
વર્ષ
કલંકિત નેતા
ટકા
ગંભિર ગુના
આરોપી (ટકાવારીમાં )
2009
162
30
76
14
2014
185
34
112
21
2019
233
43
159
29
કરોડપતીની જીતની સંભાવના 21 ગણી વધારે
આ ચૂંટણીમાં જીતનાર 475 સાંસદ કરોડપતિ છે. કુલ સાંસદોમાં તે 88 ટકા છે. તેથી એમ પણ કહી શકીએ કે દરેક 10માંથી 9 સાંસદ કરોડપતિ છે. અહીં સંખ્યા ગત ચૂંટણી કરતા 32 અને 2009થી 160 વધુ છે. 2009ના મુકાબલે કરોડપતિ સાંસદોની સંખ્યા 51 ટકા વધી ચૂકી છે. ચૂંટણીમાં જો જીત મેળવી છે તો કરોડપતિ હોવાથી ફાયદો મળે છે. આ તર્કને એ રીતે પણ સમજી શકાય કે કરોડપતિ ઉમેદવારોમાં 21 ટકા ચૂંટણી જીત્યા છે. જ્યારે જે ઉમેદવારની સંપત્તિ એક કરોડથી ઓછી હતી તેની જીતની સંભાવના 1 ટકા જ રહી ગઇ. સૌથી વધુ કરોડપતિ સાંસદ ભાજપ પાર્ટીથી છે.
જેટલા વધુ પૈસા, જીતની એટલી વધુ સંભાવના
સંપત્તિ
ઉમેદવાર
વિજેતા
જીત (ટકાવારી)
5 કરોડથી વધુ
883
226
30.1
2થી 5 કરોડ
678
125
18.4
50 લાખથી 2 કરોડ
1601
112
07
10 લાખથી 50 લાખ
2069
9
0.3
10 લાખથી ઓછી
2699
9
0.3
સરેરાશ સંપત્તિ 21 કરોડ
દેશની લગભગ ચોથા ભાગની વસ્તી 100 રૂપિયાથી ઓછા પૈસામાં ગુજરાન ચલાવી રહી છે. પરંતુ આ ચૂંટણીમાં સાંસદોની સરેરાશ સંપત્તિ 20.93 કરોડ રૂપિયા છે. પ્રમુખ પાર્ટીઓમાં વાઇએસઆરસીપીના સાંસદોની સરેરાશ સંપત્તિ સર્વાધિક 54.85 કરોડ રૂપિયા છે. જ્યારે તૃણમૂલ કોંગ્રેસના સાંસદોની સૌથી ઓછી 6.15 કરોડ રૂપિયા છે.
પાર્ટી
સરેરાશ સંપત્તિ (કરોડમાં)
BJP
14.52
કોંગ્રેસ
38.71
ડીએમકે
24.51
વાઇએસઆરસીપી
54.85
તૃણમૂળ કોંગ્રેસ
6.15
પાંચ વર્ષમાં સૌથી ઝડપી સંપત્તિ બનાવનાર સાંસદ
ફરી એક વાર જીત આવનાર 225 સાંસદોમાંથી ઘણા સાંસદની સંપત્તિઓમાં બેથી ત્રણ ગણો વધારો થયો છે. આ સાસંદોએ વિભિન્ન વેપાર-ધંધા, રોકાણ, કાર્યો અને બેન્કમાં જમા રકમને આવકનો સ્ત્રોત દર્શાવ્યો છે.
સાંસદ
પાર્ટી
સીટ
સંપત્તિમાં વધારો
વૃદ્ધિ(ટકાવારીમાં)
ડી.કે. સુરેશ
કોંગ્રેસ
બેગાલુરુ-ગ્રામિણ
253 કરોડ
295
ઉદયન રાજે પ્રતાપ
એનસીપી
સતારા
139 કરોડ
229
હરસિમરત કૌર
શિઅદ
ભઠિંડા
109 કરોડ
102
હેમામાલિની
ભાજપ
મથુરા
72 કરોડ
41
પ્રભાકર રેડ્ડી
ટીઆરએસ
મેડક
58 કરોડ
85
પાંચ વર્ષમાં 29 ટકાનો સંપત્તિમાં વધારો
કુલ 225 સાંસદ જે ફરી ચૂંટાઇ આવ્યા છે. તેમા ગત અને નવા એફિડેવિટની તુલના કરીએ તો આ સાંસદોની સરેરાશ સંપત્તિમાં પાંચ વર્ષમાં 4.87 કરોડનો વધારો નોંધાયો છે. 2014માં સરેરાશ સંપત્તિ 17.07 કરોડ રૂપિયા હતી. જે 2019માં 21.94 કરોડ રૂપિયા નોંધવામાં આવી છે. જે લગભગ 29 ટકા માનવામાં આવી રહી છે.