રાહુલનો બેઅસર `સંવાદ'? વ્યવસ્થાથી માંડીને મુદ્દાઓ સુધી કોંગ્રેસનું હોમવર્ક અધુંરું

રાજકારણની વાત આવે ત્યારે પ્રજાની વાત થતી હોય છે. જે નેતા તેના કાર્યોને પ્રજા સુધી અસરકારક રીતે પહોંચાડી શકે જે નેતા તેની પ્રજાના પશ્નોને સાંભળે અને ઉકેલી શકે એ જ સારો વક્તા અને નેતા છે. અને આ બાબતે ભાજપ કરતાં કોંગ્રેસની સ્થિતિ હંમેશાથી દયનીય રહી છે. રિવરફ્રન્ટ ખાતે યોજાયેલા સંવાદમાં પણ કંઈક આવી જ સ્થિતિ થઈ. 

રાજ્યમાં ચૂંટણી પ્રચારના બ્યૂગલ ફૂંકાઈ ચૂ~યા છે. કોંગ્રેસ તરફથી ઉપાધ્યક્ષ રાહુલ ગાંધીએ બિનઅધિકારીક રીતે ચૂંટણી પ્રચારનો શુભારંભ કર્યો છે. જોકે હંમેશની જેમ આ સંવાદ પણ બેઅસર રહ્યો છે. ચૂંટણી પૂર્વેની પહેલી જ સભામાં કોંગ્રેસની નબળી તૈયારીઓનો પરચો મળી ગયો છે. પછી તે સભાનું આયોજન હોય કે રાજ્યના પ્રાસ્તાવિત મુદ્દા. પરિસ્થિતિ એ છે કે હજી પણ કોંગ્રેસે એકડે એકથી ઘૂંટવાની જરૂર છે. 

રિવરફ્રન્ટ ખાતે આવેલા રાહુલ ગાંધીએ કાર્યકર્તાઓ સાથે સંવાદ કર્યો હતો. રાહુલે કાર્યકર્ચતાઓએ પૂછેલા સવાલોના જવાબ આપવાના હતા. જોકે આ માત્ર નામનો સંવાદ હતો..વાસ્તવમાં રાહુલ ગાઁધી સંવાદના નામે કેદ્રની મોદી સરકાર પર પ્રહાર કરવાની તક {ડપી રહ્યા હતા. ત્યારે રાહુલની સભાને લઈને કેટલાક સવાલો જરૂરથી ઉઠી રહ્યા છે. પહેલો સવાલ જો ખરેખર સંવાદ હતો તો તે એક તરફી કેમ હતો? એટલે કે સંવાદમાં બે વ્યક્તિનું હોવું જરૂરી છે સામે કાર્યકર્તાઓ ન હતા પરંતુ ભરતસિંહ સોલંકી હાથમાં પેપર લઈને સવાલો વાંચી રહ્યા હતા. અહીં સવાલો પર સવાલ એ થાય કે ખરેખર આ કાર્યકર્તાઓના પ્રશ્નો હતા કે કોંગ્રેસી નેતાઓએ જાતે જ એવા સવાલો ઘડી કાઢયા હતા જેના દ્વારા રાહુલ મોદી પર પ્રહાર કરી શકે.  
  

રાહુલ ગાંધી બહું સારા વક્તા ક્યારેય નથી કહેવાયા ભીડ ભેગી કરવી અને તેને સંમોહિત કરવી એ ગાઁધી પરિવારમાં આનુવંશિક છે જોકે રાહુલ ગાંધી આ કળાથી વંચિત હોય એવું લાગી રહ્યું છે. જેનું કારણ છે રાહુલનું બેઅસર પ્રત્યાયન. જેનો ઉત્તમ નમૂનો તેમણે આ સભામાં આપ્યો. રાહુલ કાર્યક્રમમાં સતત માઇક લઈને ફરી રહ્યા છે. સંવાદ હોઈ તેમનું થોડું હલનચલન વાજબી છે જોકે માઇકની વ્યવસ્થા કોંગ્રેસની વ્યસ્થા સામે સવાલ ઉઠાવે છે. માઇકનો વાયર એટલો તો લાંબો હતો કે ક્યારેક રાહુલ ગાંધી અને ક્યારેક ભરતસિંહ સોલંકી  વાયરનું ગૂંચળું લઈને ફરતા જોવા મળ્યા આવા ટાણે એક સામાન્ય શ્રોતાનું ધ્યાન રાહુલના ભાષણ કરતા તેમની આ નાહકની ચેષ્ટાઓમાં વધારે જાય એ સ્વાભાવિક હતું.  

આથી વધુ રમૂજની વાત એ હતી કે રાહુલ ગાંધી પાછળ તેમના સુરક્ષાકર્મીઓ અને ભરતસિંહની પણ લેફ્ટરાઇટ લેફ્ટ થઈ રહી હતી. આદર્શ રીતે અસરકારક સભામાં વક્તાએની બોલવાની છટાની સાથે સાથે તેમની ઉભા રહેવાની અદા સ્ટેજની વ્યવસ્થા પણ એટલી જ મહત્વની હોય છે. જોકે આ બાબતે ગુજરાત કોંગ્રેસના નેતાઓ હોમવર્ક કરવાનું ભૂલી ગયા હોય એવું લાગ્યું.  

આ બાબતે કોંગ્રેસે ભાજપ અને ખાસ કરીને મોદીની સભાઓમાંથી શીખવા જેવું છે. ભાજપની સભાઓના ટાઇમિંગ તેની વ્યવસ્થા મોદીનું આગમન તેમનું ભાષણ અને તેમની વિદાય આવી દરેક નાની નાની બાબતો પર ભાજપની પ્લાશનગ ટીમ જબરજસ્ત હોમવર્ક કરે છે. અને આ જ કારણ છે દાયકાઓ બાદ મોદી સૌથી લોકપ્રિય અને કરિશ્માતી નેતાઓ તરીકે ઉભરી આવ્યા છે.  

વર્ષના અંતે રાજ્યમાં ચૂંટણી થવા જઈ રહી છે. મરવાના વાકે જીવી રહેલી કોંગ્રેસ માટે વિધાનસભા ચૂંટણી અસ્તિત્વનો જંગ બની રહેશે. આ વાતની ગંભીરતા સમજવાને બદલે કોંગ્રેસ એની એ જ જૂની સ્ટ્રેટેજી સાથે આગળ વધતી હોય એવું લાગી રહ્યું છે.  

 

ગુજરાતમાં કોંગ્રેસે બિનઅધિકૃત રીતે ચૂંટણી પ્રચારનો પ્રારંભ કરી દીધો છે. અને ખુદ કોંગ્રેસ ઉપાધ્યક્ષ મોરચો સંભાળવા અમદાવાદ પહોંચ્યા હતા. ગુજરાતમાં હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલી કોંગ્રેસ માટે વિધાનસભાની ચૂંટણી અસ્તિત્વનો જંગ બની રહેશે આમ છતાં ચૂંટણી પૂર્વે કોંગ્રેસ પાસે કોઈ ન[ર રણનીતિ કે મુદ્દા આધારિત વ્યૂહરચનાનો અભાવ છે જેની અસર જોવા મળી રાહુલના સંવાદ કાર્યક્રમમાં

સાબરમતી રિવર ફ્રન્ટ ખાતે કોંગ્રેસે ચૂંટણી પ્રચારનું બિગુલ ફૂક્યું. છેલ્લા છ મહિનામાં કોંગ્રેસમાં જે ઉતાર ચઢાવ આવ્યા તે બાદ કાર્યકર્તાના તૂટતા મનોબળ વચ્ચે ખુદ રાહુલ ગાંધી મેદાને ઉતર્યા. રાહુલ ગાંધી કાર્યકર્તાઓ સાથે સંવાદ સાધ્યો હતો. ત્યારે કોંગ્રેસના કાર્યકર્તાઓ રાહુલ ગાંધી અને પાર્ટી નેતૃત્વ સામે જ સવાલો ઉભા કરી દીધા હતા. સંવાદ દરમિયાન ટિકિટ ફાળવણી મુદ્દે પૂછાયેલા સવાલમાં ખુદ રાહુલ ગૂંચવાયેલા નજરે ચડયા.  

ભાજપે એક તરફ રાજ્યમાં 150થી વધુનો લક્ષ્યાંક મૂક્યો છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસ માટે વધુ મોડા પડકાર છે શાખ બચાવવાનો. આવી સ્થિતિમાં પણમાં કોંગ્રેસ જાણે કે મુદ્દાઓ માટે હવાતિયા મારી રહી છે. રાહુલ હજી પણ જૂના ચલાઈ ગયેલા મુદ્દાઓને લઈને મોદી પર નિશાન સધાતા જોવા મળ્યા.

ભાજપ વિરુદ્ધની પીચ તૈયાર કરવા માટે કોંગ્રેસ પાસે હજી પણ કોઈ ન[ર મુદ્દા નથી. જનતાના શું પ્રશ્નો છે તેની ઉપર ધ્યાન કેદ્રિત કરવાને બદલે રાહુલ હજી પણ નોટબંધી અને GSTમાં જ પડયા છે.

તો યુવાનો માટે રોજગાર જેવા મહત્વના મુદ્દા વિશે વાત કરતા પણ રાહુલ ચીન તરફ ફંટાઈ ગયા હતા. 

છેલ્લા છ મહિનામાં ગુજરાત કોંગ્રેસ અત્યંત નાજુક સમયમાંથી પસાર થઈ છે. રાજ્યસભા ચૂંટણીમાં ભાજપની તડજોડની નીતિએ રીતસરના કોંગ્રેસને ઘૂંટળિયે પાડી. આવા સમયે કોંગ્રેસ વિધાનસભા ચૂંટણી માટે મજબૂત તૈયારીઓ સાથે મેદાનમાં ઉતરે એ ઈચ્છનીય સ્થિતિ છે. જોકે રાહુલ ગાંધીની પહેલી જ સભામાં બાબાએ ભાંગરો વાંટયો હોય એવું લાગ્યું. અને આ જોતા ગુજરાત કોંગ્રેસના ઉગરવાના આસાર ઓછા જ લાગી રહ્યા છે.