મોંઘવારીના માર વચ્ચે પેટ્રોલ-ડિઝલના ભાવ પણ આસમાને પહોંચ્યા છે અને આ પાછળનું મુખ્ય કારણ અમેરિકામાં આવેલા વાવાઝોડાને માનવામાં આવી રહ્યું છે પરંતુ હવે ટૂંક સમયમાં જ પેટ્રોલ-ડિઝલના દર ઘટાડો થશે તેનું નિષ્ણાંતો માની રહ્યા છે. ત્યારે શું છે નિષ્ણાંતોનું ગણિત જોઈએ આ અહેવાલમાં.
દેશમાં પેટ્રોલ-ડિઝલના ભાવ તેજીથી વધી રહ્યા છે. જેનાથી આમ જનતા મોંઘવારીનો માર સહન કરી રહી છે. પેટ્રોલ-ડીઝલમાં આવેલી આ તેજીનું કારણ આંતરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલના વધેલા ભાવ નહીં પરંતુ અમેરિકામાં આલેવું તોફાન છે. અમેરિકામાં હાલમાં જ આવેલા તોફાનના કારણે વિશ્વ બજારમાં પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોના ભાવ વધ્યા છે. આ સિવાય પણ પેટ્રોલિયમ પદાર્થો પર એક્સાઈઝ ડયૂટી અને વેટના ઉંચા દરથી પણ ઈંધણ મોંઘું છે. નિષ્ણાંતોનું માનવું છે કે આંતરાષ્ટ્રીય બજારમાં સ્થિતિ સામાન્ય થતાની સાથે જ ભારતમાં પણ પેટ્રોલ-ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડો થશે.
ઈન્ડિયન ઓઈલ કોર્પોરેશનના પૂર્વ ચેરમેન આર.એસ. બુટોલાનું કહેવું છે કે અમેરિકામાં આવેલા વાવ{ાોડાના કારણે ત્યાં રિફાઈનરી ઉત્પાદન ઠપ પડી ગયું હતું. અમેરિકામાં અંદાજીત 2 કરોડ બેરલ પ્રતિદિન ઉત્પાદન ક્ષમતા ધરાવતી રિફાઈનરિઓ છે. પરંતુ વાવાઝોડાના કારણે તેમાં 30થી 40 લાખ ટન ઉત્પાદન ક્ષમતા પર તેનો પ્રભાવ પડયો હતો. જેની અસર પેટ્રોલ-ડીઝલના ભાવ પર પડી હતી. બુટોલાના જણાવ્યા પ્રમાણે ડીધલમાં આવેલી તેજી કામચલાઉ છે. અમેરિકાની રિફાઈનરિઓમાં ઉત્પાદન સામાન્ય થઈ રહ્યું છે. ત્યારે એવું અનુમાન છે કે જેમ-જેમ આંતરાષ્ટ્રીય બજારમાં પેટ્રોલ-ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડો થશે. તેમ ભારતમાં પણ તેની અસર જોવા મળશે.
નિષ્ણાંતોની ધારણા તો સાચી પડશે ત્યારની વાત છે. પરંતુ ઉંચા વેટ દરનું જ પરિણામ છે કે આજે મુંબઈમાં પેટ્રોલના ભાવ 79.53 રૂપિયા અને ડિઝલના ભાવ 62.35 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે. જ્યારે દિલ્લીમાં પેટ્રોલના ભાવ 70.42 રૂપિયા અને ડીઝલના ભાવ 58.69 રૂપિયા પ્રતિ લીટર છે. જ્યારે ગુજરાતમાં પણ પેટ્રોલના ભાવ 72.20 રૂપિયા અને ડિઝલનો ભાવ 65.25 રૂપિયાની પાર પહોંચી ગયો છે. આમ પેટ્રોલ-ડીઝલના ભાવ આસમાને પહોંચ્યા છે. ત્યારે આગામી દિવસોમાં કેવા પ્રકારની તેજી જોવા મળે છે. ત્યારે આગામી દિવસોમાં લોકોનાં ખિસ્સાનું ભારણ ઘટશે કે નહીં તે જોવું રહ્યું.
અમેરિકામાં આવેલા વાવઝોડાના કારણે રિફાઈનરી ઉત્પાદન ઠપ પડી ગયું હતું. અમેરિકામાં અંદાજીત 2 કરોડ બેરલ પ્રતિદિન ઉત્પાદન ક્ષમતા ધરાવતી રિફાઈનરીઓ છે. પરંતુ વાવાઝોડાના કારણે તેમાં 30થી 40 લાખ ટન ઉત્પાદન ક્ષમતા પર તેનો પ્રભાવ પડયો હતો. જેની અસર પેટ્રોલ-ડીઝલના ભાવ પર પડી છે.